Sử Biên Niên II - Chương 1 - 5

SÁCH SỬ BIÊN NIÊN II
(Gồm 3614 câu lục bát)

III - VUA SA-LÔ-MÔN VỚI VIỆC
XÂY ĐỀN THỜ
VUA SA-LÔ-MÔN ĐƯỢC KHÔN NGOAN

CHƯƠNG 1

1. Sa-lô-môn thái tử này
Con vua Đa-vít lên thay vương quyền Tiếp luôn dòng dõi lưu truyền
Quản cai tông giống Ích-diên dòng nòi
Gia-vê Thiên Chúa luôn thời
Ở cùng bên cạnh với người vua luôn
Giúp vua thành đạt mọi đường
Hầu nên cao trọng vinh tôn tuyệt vời.
2. Nhà vua lên tiếng ngỏ lời
Cùng toàn thể dân chúng người Ích-diên
Với người cai quản quân binh
Người coi trăm lính tiếp liên với cùng
Chư vì thẩm phán đều chung
Các quan thủ lãnh khắp trong dân này
Với cùng các trưởng tộc đây
Của toàn thể Ích-diên ngày hôm nay.
3. Vua và toàn đại hội đây
Đã leo lên tận nơi này Ghíp-ôn
Vì đây nhà đặt lều luôn
Nơi dùng Hội ngộ Chúa thương tỏ bày
Mô-sê tôi tớ Chúa đây
Đã xây dựng nó trong ngay hoang rừng.
4. Nhưng Hòm bia của Chúa luôn
Thời vua Đa-vít đã cùng đem lên
Từ Kia-giát, Giơ-a-rim
Đến nơi vua đặt ưu tiên sẵn dành
Vua dùng Gia-liêm thị thành
Dựng lều để Hòm bia lần tại đây
5. Còn bàn thờ đúc đồng này
Do Bơ-xan-ên con ngài U-ri
Cháu ông Khua đã làm kia
Vẫn còn trước nhà Chúa kề nơi đây
Vua cùng với Đại hội này
Đến mau thỉnh ý Chúa ngay đó rồi
6. Vua Sa-lô-môn đến nơi
Bàn thờ đồng đặt trước thời Gia-vê
Cạnh lều Hội ngộ an vì
Tiến dâng lễ vật lên kìa toàn thiêu
Một ngàn lễ vật dâng mau
Trên bàn thờ đó dùng vào việc ngay
7. Tới đêm Chúa hiện ra đây
Và Ngài phán bảo vua này như sau:
Ngươi thời cứ việc xin nào
Ta đây sẽ tặng ban hầu cho ngươi
8. Vua liền thưa Chúa tức thời:
Chính lòng nhân hậu cao vời Ngài thôi
Ban cho Đa-vít cha tôi
Và đem tôi tiếp lên ngai kế vì
9. Giờ đây lậy Chúa Gia-vê
Xin Ngài phán dậy tức thì ra thôi
Vì Ngài đã đặt ngay tôi
Làm vua cai trị luôn rồi một dân
Đông như cát bụi gian trần
Khắp nơi khắp chốn tràn lan ra kìa
10. Xin Ngài ban tặng tức thì
Cho tôi khôn khéo mọi bề hiểu thông
Để tôi lãnh đạo chúng luôn
Ai cai quản được dân đông như này?
11. Gia-vê phán dậy vua ngay
Vì ngươi ước muốn như đây sẵn sàng
Không xin phú quí giàu sang
Chẳng thời ước muốn vinh quang ở đời
Không xin hại kẻ giết ngươi
Hay cho bản thân sống thời lâu hơn
Chỉ xin khôn khéo hiểu thông
Hầu cho lãnh đạo cộng đồng dân Ta
Nên Ta đặt ngươi đứng ra
Làm vua cai trị trải qua ở đời
12. Nên ngươi sẽ được ban rồi
Khôn ngoan thông thái tức thời với luôn
Giàu sang phú quí vinh tôn
Ta ban ngươi đến nỗi trong gian trần
Trước sau chẳng thể sánh bằng
Chính ngôi báu của ngươi đang cầm quyền.
13. Ra ngoài lều Hội ngộ liền
Nhà vua rời bỏ ngay miền Ghíp-ôn
Về Gia-liêm thị thành luôn
Tại đây cai trị tông dòng Ích-diên.
14. Vua đi tập trung về liền
Một ngàn bốn trăm xe chuyên chở dùng
Mười hai ngàn ngựa sẵn luôn
Vua đem chúng lại các thành với xe
Ở gần bên cạnh vua kia
Trong nơi thành thị gọi thì Gia-liêm
15. Khiến cho vàng bạc thường xuyên
Ra như đá sỏi triền miên coi thường
Bao nhiêu gỗ quí bá hương
Ra như ván gỗ cây sung đầy tràn
Sơ-phe-la chất ngổn ngang
Người ta coi chúng tầm thường luôn kia
16. Ngựa từ Ai-cập mua về
Và cùng mãi tận Cô-vê chốn này
Thương gia vua đã truyền sai
Bạc đem đến Cô-vê đây mua về
17. Họ đi Ai-cập mua xe
Mỗi xe sáu trăm bạc Se-ken này
Ngựa: một trăm năm chục đây
Cũng mua như vậy tại ngay các ngài:
Vua Khét với A-ram này
Hầu đem về tại nơi sai đi nào.

NHỮNG CHUẨN BỊ CUỐI CÙNG

18. Vua Sa-lô-môn lệnh mau
Dựng xây một thánh đền hầu kính danh
Gia-vê Thiên Chúa, ưu dành
Cùng xây nhà cửa cho mình, hoàng cung.

CHƯƠNG 2

1. Vua lên danh sách phu luôn:
Bảy mươi ngàn kẻ vác khuân vật đồ
Tám mươi ngàn thợ chuyên lo
Đẽo đá trên núi sao cho chu tròn
Ba ngàn sáu trăm đốc công
Trông nom săn sóc tại luôn hiện trường
2. Vua sai người đến nói cùng:
Khi-ram vua thị thành vùng Tia ngay
"Xin ngài cũng giúp tôi đây
Như cha tôi, gửi ván này bá hương
Cho thân phụ của tôi dùng
Cất xây nhà ở ngay luôn cho ngài
3. Nay tôi cũng sắp dựng xây
Ngôi nhà kính Chúa nơi này dành riêng
Kính ngài, để thắp hương lên
Cùng dâng tiến bánh trước nhan của ngài
Lễ vật toàn thiêu dâng này
Sáng chiều, Sa-bát các ngày sóc đây
Cùng ngày lễ kính Chúa này
Như qui định Ích-diên ngay muôn đời
4. Ngôi nhà tôi sắp xây rồi
Phải nguy nga lộng lẫy thời nơi đây
Vì Thiên Chúa chúng tôi này
Ngài thật vĩ đại hơn ngay chư thần
5. Ai nào xây được nhà dành
Cho Thiên Chúa ngự hảo hoàn diễn ra
Chín tầng trời thẳm bao la
Cũng không chứa nổi Ngài đà ở đâu?
Tôi là ai dám xây nào
Ngôi nhà cho Chúa mặc dầu nơi đây
Chỉ là để đốt nhang này
Trước nhan Thiên Chúa hàng ngày diễn ra
6. Giờ xin ngài gởi sang qua
Cho tôi thợ nào tài ba rành nghề:
Bạc, vàng, đồng, sắt với thì
Vải điều, đỏ thẫm cả kia những người
Thạo nghề chạm trổ giỏi rồi
Làm chung vơí thợ của tôi lành nghề
Tại nơi Gia-liêm thành trì
Và Giu-đa bởi cha kìa của tôi
Vua Đa-vít để lại rồi
Hầu cho việc dựng xây ngôi nhà này
7. Xin ngài gửi gấp sang ngay
Bá hương, trắc diệp cà cây hương đàn
Lấy ngay tại vùng Li-băng
Tôi biết đầy tớ ngài thường quen đây
Đến ngay tại Li-băng này
Gia nhân tôi sẽ sang ngay để cùng
Với đầy tớ của ngài luôn
Lo cho công việc này dường thêm mau
8. Để chuẩn bị nhiều gỗ nào
Vì ngôi nhà sắp xây bao diệu kỳ
9. Tôi cung cấp cho lúa mì
Làm lương ăn cho thợ kìa đốn luôn
Lúa mì: bốn trăm ngàn thùng
Lúa mạch cũng thế chung cùng lượng đây
Rượu nho bốn vạn thùng này
Bốn mươi ngàn thùng dầu ngay gửi kèm
Làm lương thực của ăn liền
Cho tôi tớ của ngài đem xử dùng
10. Khi-ram vua thành Tia luôn
Phúc đáp thư Sa-lô-môn những lời:
"Vì Gia-vê mến dân Người
Nên Người mới chọn đặt rồi làm vua
Hầu luôn cai quản chăm lo
Cho dân Thiên Chúa tròn chu luôn rồi"
11. Và vua Khi-ram cất lời:
"Chúc khen Thiên Chúa dòng nòi Ich-diên
Ngài là đấng tạo thành nên
Đất trời muôn vật ngay liền khắp nơi
Đấng ban Đa-vít một người
Con khôn ngoan sáng suốt thời thạo thông
Hiểu nhiều biết rộng tinh khôn
Dựng xây nhà Chúa kính tôn danh Ngài
Cùng xây dựng cung diện này
Cho mình làm chỗ quản cai trị vì"
12. Bây giờ tôi gửi tức thì
Đến ngài Khi-ram A-vi là người
13. Khôn ngoan sáng suốt hiểu đời
Con của bà mẹ dòng nòi người Đan
Cha là ngưởi ở Tia thành
Anh làm được mọi đồ đoàn tốt luôn
Bạc, vàng, sắt, đá, gỗ, đồng
Anh đều thành thạo mọi công việc này
Tay anh còn dệt thêu tài
Vải diều, gấm tía, sẫm, gai, lụa là
Tay còn chạm trổ bao la
Những hình ảnh nổi tạo ra công trình
Anh cùng nghệ nhân vua liền
Chung tay nghệ sĩ cha hiền nơi đây
Sẽ làm nên mọi việc này
Kỳ công kiệt tác đền đài kính dâng
14. Giờ đây mọi thứ lương ăn
Lúa mì, lúa mạch, dầu lần, rượu nho
Ngài thời đã hứa gửi cho
Xin ngài cứ tiếp gửi qua sang này
15. Chúng tôi sẽ cứ đốn cây
Từ nơi rừng núi ở hoài Li-băng
Theo nhu cầu của ngài cần
Đóng bè xuôi biển tới lần Gia-phô
Rồi ngài sẽ chuẩn bị cho
Đưa về Gia-liêm để lo công trình.

CHƯƠNG 3

1. Vua Sa-lô-môn khởi công
Xây nhà Thiên Chúa tại vùng Gia-liêm
Trên núi Mo-ri-gia miền
Nơi Gia-vê hiện ra truyền cho vua
Và vua Đa-vít trước xưa
Muốn dành xây cất tại khu vực này
Là sân lúa của ông đây
Mang tên là Oóc-nan ngay ở đời
Là người Giơ-vút dòng nòi
Đương thời cư ngụ tại nơi chốn này
2. Vua đà khởi công dựng xây
Vào ngày mùng hai tháng hai sẵn rồi
Tức năm thứ bốn của thời
Triều đại nhà vua quản coi trị vì
3. Đây là kích thước mọi bề
Sa-lô-môn ấn đinh kia thi hành
Cho nhà Thiên Chúa hảo hoàn
Tính theo cách thức đo lường ngày xưa
Chiều dài ba chục thước đo
Rộng chiều mười thước cũng cho đo rồi
4. Tiền đình trước chục thước coi
Bằng chiều ngang của chính ngôi nhà này
Chiều cao sáu chục thước đây
Vàng ròng vua dát trong ngay nhà liền
5. Phòng lớn ghép ván trắc lên
Dát vàng tốt, khắc hình trên chà là
Với cùng muôn vàn tràng hoa
Trình bày lên ván tỏ ra huy hoàng
6. Hầu tăng vẻ đẹp coi sang
Vua dùng đá quí dát sàn nhà đây
Còn vàng vua đã dùng này
Phải vàng Pác-pa-gim ngay đem dùng
7. Dát vàng khắp mọi chốn luôn
Xà nhà ngưỡng cửa cùng tường nhà đây
Cánh cửa, cùng khắc lên ngay
Hình Kê-ru-bim, tường này nhà luôn
8. Vua làm nơi cực thánh cung
Hai chiều dài rộng cũng đồng đều nhau
Cùng mười thước đã đo nào
Mười tám ngàn ký vàng hầu dát luôn
9. Đinh làm cũng bởi vàng dùng
Số đinh nặng nửa ký lường cân đo
Vua còn dát vàng vào cho
Các phòng lầu nữa tròn chu hết vàng
10. Tại nơi cực thánh trang hoàng
Làm hai Kê-ru-bim đang đứng chầu
Là hai tác phẩm khắc điêu
Dùng vàng bao tượng kín hầu hết luôn
11. Cánh Kê-ru-bim đo lường
Cộng hai cánh mười thước chung cả này
Cánh nơi tượng thứ nhất đây
Chiều dài hai thước rưỡi nay đo lường
Vươn ngang chạm tới tường luôn
Cánh kia hai thước rưỡi vươn chạm rồi
Cánh Kê-ru-bim thứ hai
Hiện đang đứng đối diện ngay tượng này
12. Một cánh của tượng thứ hai
Cũng đo hai thước rưỡi rồi một bên
Vươn ngang chạm tới tường liền
Cánh kia chạm cánh, tượng bên song hành
13. Hai cánh xòe thẳng đo lần
Chung là mười thước làm thành cả hai
Hai tượng đứng thẳng lên này
Mặt nhìn vào cả phía ngay ngôi nhà
14. Vua làm một chiếc màn kìa
Vải điều, đỏ thẫm lụa là làm nên
Dệt thêu các Kê-ru-bim
Trang hoàng trên vải ngay liền diễn ra
15. Dựng hai trụ trước đền thờ
Cao mười bảy thước rưỡi kìa vươn lên
Mỗi cột trên đỉnh có liền
Trụ đầu, ha thước rưỡi trên đỉnh này
16. Vua làm các tràng hoa đây
Cột trên đỉnh trụ kéo dài xuống luôn
Cột trăm trái lựu rủ buông
Vào dây trang điểm để thòng xuống chân
17. Trụ dựng trước cung Hê-khan
Một bên phải, một ở bên trái này
Trụ phải: gọi Gia-khin đây
Trụ bên trái: Bô-át hoài kêu luôn.

CHƯƠNG 4

1. Vua làm một bàn thờ đồng
Dài mười thước, cao đo lường năm thôi
2. Đúc nên một bể nước rồi
Đường kính năm thước đo nơi bể nào
Hình tròn hai thước rưỡi cao
Mười lăm thước đã lường hầu chu vi
3. Dưới mép bể có hình kìa
Các con vật giống bò thì vòng quanh
Nửa thước có mười con làm
Cứ như vậy khắp chung quanh bể này
Hai hàng bò đúc chung đây
Với cùng chiếc bể đúc ngay bấy giờ
4. Bể kê trên mười hai bò
Ba quay hướng bắc, ba bò hướng tây
Ba con quay hướng nam này
Ba bò thời lại quay hoài hướng đông
Bể đặt trên mình bò luôn
Phần mông chúng hướng phía trong cả rồi
5. Chiều dày bể một tấc thôi
Mép như mép chén giống coi ảnh hình
Bông hoa huệ nở triền miên
Bể đây sức chứa sáu nghìn thùng luôn
6. Vua còn làm mười chiếc bồn
Năm bồn bên phải đặt thường nơi đây
Năm bồn bên trái đặt ngay
Dùng thanh tẩy vật đem nay thiêu nào
Còn bể nước để dành sau
Cho thày tư tế đến hầu rửa tay.
7. Vua làm mười trụ đèn ngay
Theo như qui định hiện nay để làm
Đặt nơi cung điện Hê-khan
Tại ngay bên phải đặt năm trụ đèn
Bên trái năm trụ đặt liền
Để hầu thắp sáng tỏa lên cung đền
8. Vua làm mười chiếc bàn nên
Đặt trong cung điện trên nền Hê-khan
Đặt ngay bên phải năm bàn
Còn năm bên trái, bày hàn trên đây:
Một trăm bình rẩy vàng này
Để dùng tưới rẩy nước ngay khi cần.
9. Vua còn làm một cái sân
Dành cho tư tế mỗi lần vào đây
Và làm một sân lớn này
Cửa sân lớn được làm ngay bằng đồng.
10. Bể nước vua đặt ngay luôn
Phía bên phải ở hướng đông nam này.
11. Ông Khi-ram đã làm ngay
Những chiếc vạc, xẻng để đây xử dùng
Làm thêm bình rẩy ngay luôn
Cho nhu cầu thiết yếu trong khi cần
Ông Khi-ram đã hoàn thành
Mọi công trình thực hiện lần diễn luôn
Giúp cho vua Sa-lô-môn
Trong nơi thánh điện kính tôn Chúa Trời.
12. Các bầu, hai trụ, làm rồi
Đặt trên chính đỉnh của hai trụ này
13. Bốn trăm trái thạch lựu đây
Cho hai màng lưới luôn ngay tức thời
Mỗi màng hai dẫy làm rồi
Đều đeo thạch lựu vây nơi quanh bầu
Đặt trên ngay của đỉnh đầu
Hai cây cột trụ đương hầu đứng ngay
14. Mười giàn đỡ đã làm này
Với mười bồn đặt trên đây các giàn.
15. Một hồ nưóc cũng được làm
Kê mười hai con bò chân hồ này.
16. Các vạc, xẻng với xiên đây
Do Khi-ram A-vi nay đã làm
Bằng đồng đánh bóng loáng lần
Vua dùng trang bị trong đền Gia-vê.
17. Vua truyền đúc tại nơi kia
Đồng bằng Gio-đan đất thì làm khuôn
Giữa nơi Xúc-cốt với cùng
Xơ-rê-đa chính tại vùng đất đai.
18. Sa-lô-môn đã làm đây
Bao đồ vô kể cho ngay đền thờ
Số đồng dùng để dâng cho
Thời nhiều không thể kể ra hết nào
19. Vua làm các vật dụng nhiều
Cho nhà Thiên Chúa để hầu dùng luôn
Bàn thờ làm với vàng ròng
Bàn dâng bánh tiến làm xong bằng vàng
20. Các cây trụ với đèn làm
Bằng vàng ròng đã làm thành nên đây
Đèn luôn phải thắp sáng ngay
Trước nơi cực thánh theo này định qui
21. Hoa, đèn, kéo cắt bấc kìa
Vàng ròng hảo hạng dùng thì làm nên
22. Dao, bình rảy, chén tiếp liền:
Bình hương, tất cả làm nên vàng ròng
Cửa đền nơi cực thánh trong
Cửa đi vào chính cung đường Hê-khan
Trọn toàn được đúc bằng vàng
Cho cân xứng đáng trang hoàng điện cung.

CHƯƠNG 5

1. Thế là toàn bộ công trình
Đền thờ của Chúa hoàn thành hôm nay
Sa-lô-môn đã dựng xây
Vua đem vào đó liền ngay bao đồ
Vật đồ Đa-vít dâng cho
Bạc vàng vật dụng tiến vô thánh đền
Sa-lô-môn đã đặt liền
Trong kho nhà Chúa giữ gìn luôn đây.

DI CHUYỂN HÒM BIA GIAO ƯỚC (1V 8,1-9)

2. Sa-lô-môn triệu tập ngay
Tại Gia liêm chính nơi này hết luôn:
Các kỳ mục, thủ lãnh chung
Các trưởng chi, tộc trưởng dòng Ích-diên
Rước Hòm bia Chúa về liền
Từ thành Đa-vít tức miền Xi-on
3. Mọi người Ích-diên họp luôn
Bên nhà vua để cùng chung lễ mừng
Vào tháng thứ bẩy đến cùng
Diễn ra mừng lễ hoàn công thánh đền
4. Kỳ mục Ích-diên tới liền
Các thày Lê-vít khiêng chuyền Hòm bia
5. Hòm bia, lều Hội ngộ kìa
Trọn toàn vật đồ thánh thì đem lên
Các thày Lê-vít tiếp liền
Đem bao đồ thánh lên trên đền thờ
6. Sa-lô-môn lúc bấy giờ
Cùng toàn thể cộng đồng kìa Ích-diên
Tụ họp bên cạnh vua liền
Trước Hòm bia Ước giao trên thánh đền
Rồi đem sát tế bò chiên
Biết bao chẳng thể đếm nên được nào!
7. Các thày tư tế nối nhau
Đưa Hòm bia ước giao vào nơi đây
Cùng Đơ-vi-a thánh đền
Tức nơi cực thánh dành ngay sẵn hoài
Đặt ngay dưới cánh bên này
Các thần Kê-ru-bim đây che tàn
8. Các kê-ru-bim cánh giang
Che Hòm bia, đòn khiêng đang nơi này
9. Các đòn khiêng đây rất dài
Trong nơi cực thánh thấy ngay đầu đòn
Nhưng bên ngoài chẳng thấy luôn
Các đòn vẫn để tới dường ngày nay
10. Trong Hòm bia chỉ có đây
Hai Bia đá Mô-sê này đặt vô
Trên núi Khô-rép khi xưa
Gia-vê lập ước giao cho mọi người
Cháu con Ích-diên dòng nòi
Khi đem ra khỏi đất nơi xứ người.

THIÊN CHÚA NGỰ XUỐNG ĐỀN THỜ (1V8, 11-13)

11. Sau đây tư tế ra ngay
Khỏi nơi cung thánh chốn đây đền thờ
Các tư tế hiện bấy giờ
Được thánh hóa chẳng theo nào nhóm ban
12. Các thày Lê-vít ca đoàn
Có luôn đầy đủ trọn toàn nơi đây
Thày A-xáp, Hê-man này
Với Giơ-đu-thun cùng bày cháu con
Họ mang áo trúc bâu luôn
Cầm tay nạo bạt mang chung các đàn
Nào là đàn sắt, đàn cầm
Đứng ngay tại phía đông bàn thờ đây
Cùng chung hiện có nơi này
Một trăm hai chục thày nay thổi kèn
13. Tiếng kèn lẫn tiếng ca lên
Cùng chung cất tiếng ngợi khen Chúa Trời
Tiếng ca hát lẫn kèn rồi
Tiếng nạo bạt với đồng thời theo luôn
Mọi nhạc khí khác hòa chung
Để tung hô Chúa tình thương muôn đời
Khi tư tế ra ngoài rồi
Khỏi nơi cung thánh mây thời tỏa lan
Bao trùm đền thánh trọn toàn
Đền thờ Thiên Chúa đầy tràn mây bao
14. Các tư tế chẳng thể nào
Tiếp tục hành sự được hầu nơi đây
Quả vinh quang Chúa tràn đầy
Nơi đền thánh Chúa trong giây phút này.