Huấn Ca - Chương 31 - 40

CỦA CẢI

CHƯƠNG 31

1. Kẻ giàu thao thức làm sao
Để cho thân xác tiêu hao sức mình
Nỗi âu lo diễn ra liền
Khiến cho giấc ngủ chẳng tìm thấy đây.
2. Lo âu về kế sinh nhai
Phá rày giấc điệp của ai âu sầu
Nó làm mất ngủ hơn nào
Chính cơn bệnh nặng người hầu mắc đây.
3. Người giầu vất vả hàng ngày
Chỉ lo tích của cải ngay suốt đời
Khi nào lúc nó nghỉ ngơi?
Chỉ lo hưởng lạc cho vui sướng liền.
4. Kẻ nghèo vất vả triền miên
Tiêu hao tổn sức lực mình mà thôi
Khi nào lúc nó nghỉ ngơi
Nó đành chịu thiếu thốn nơi phận này.
5. Kẻ đi theo đuổi vàng đây
Tránh sao cho khỏi tội hoài diễn ra
Kẻ ham hố lợi trải qua
Sẽ thời lạc mất đi xa đường lành.
6. Nhiều người tôi mọi trở thành
Tôn thờ vàng bạc của mình tạo nên
Nó đang bị lùng bắt liền
Bởi ma lực ngọc châu tìm tới nơi
7. Đó là cạm bẩy giăng rồi
Cho người ngu ngốc ở đời này thôi
Nhưng ngươi ngay ngố tất thời
Sẽ đi mắc phải bẫy người giăng cho
8. Phước thay người chẳng bợn nhơ
Chẳng theo của cải hiện giờ cuốn lôi.
9. Người là ai vậy thực rồi
Khiến cho nào chính chúng tôi chúc mừng
Vì người làm việc lạ lùng
Trong nơi dân chúng giống tông cùng nòi
10. Kẻ theo vàng bạc cuốn lôi
Nhưng thời vẫn giữ hẳn hoi vẹn toàn
Thật người có lý mọi đàng
Tự hào bởi chẳng theo đường xấu xa
Dẫn đi làm hại người ta
Nhưng thời ngược lại trải qua chẳng làm
11. Thế nên hạnh phúc người thành
Trở nên kiên cố chính danh vững bền
Và rồi công hội cất lên
Ca khen đức nghĩa người liên ở đời.

TIỆC TÙNG

12. Hỡi con nếu có được mời
Ngồi bàn tiệc với bao người lớn hơn
Con đừng mở miệng nói luôn:
"Thực là đủ thứ món ngon trên bàn!"
13. Nghĩ xem thật đáng ghét liền
Với đôi mắt xấu trở nên thèm thuồng.
Mọi loài Chúa đã dựng luôn
Không gì coi thấy xấu hơn mắt này
Trước khi thụ tạo diễn bày
Nó đều khóc cả cho ngay mọi loài.
14. Chủ khi nhìn ngó đâu đây
Con thời chớ có chìa tay ra liền
Đừng sờ tới đĩa để yên
Theo cùng với chủ chạm trên đĩa này.
15. Hãy tôn trọng mọi đồng loài
Coi người như chính mình đây khác nào
Hãy suy nghĩ chín chắn mau
Về điều con chẳng thích hầu hiện nay
16. Hãy ăn như mọi người này
Những gì đặt trước mặt bày gần con
Đừng xông xáo sấn vào luôn
Kẻo làm người gớm tởm trông con hoài.
17. Cứ theo lễ độ ra đây
Hãy lo hoàn tất ít giây trước người
Đừng làm như háu ăn rồi
Kẻo thời người cạnh chẳng mời nữa đâu.
18. Dẫu ngồi giữa đám đông nào
Con đừng chìa tay trước vào người bên
19. Với người hiểu biết được nên
Thời tuy có ít cũng liền đả thông
Và trên bàn tiệc ăn luôn
Nó không phải ói mửa tuôn ra ngoài
20. Đớn đau mất ngủ rõ này
Bồn chồn, nghẹn thở, muốn ngay đi cầu
Đó phần của đứa ngu nào
Sẽ thành phải chịu luôn đâu nơi mình
Giấc ngủ bồi dưỡng triền miên
Bụng ăn chừng mực tốt liền nghỉ an
Sớm mai chỗi dậy yên hàn
Con người lành mạnh tinh thần thoả vui
21. Lỡ ra tiệc bữa qua rồi
Người còn ấm ách ở nơi dạ lòng
Hãy ra ói mửa cho xong
Để con sẽ được yên luôn trong người
22. Nghe đây này hỡi con ơi!
Chớ đừng có khinh ta thời dạy khuyên
Sau rồi con trội ra liền
Ý này là chính lời truyền ta ban
Trong bao công việc con làm
Hãy coi chừng mực tiến hành làm mau
Sẽ không tai tật xảy nào
Cho con phải lãnh ngay vào bản thân.
23. Chủ ông hậu đãi tiếp tân
Bao người khen ngợi lời gần tiếng xa
Về lòng tốt của ông ta
Kéo dài chứng cứ trải qua lâu bền.
24. Chủ ông keo kẹt tức liền
Cả thành nhiếc móc triền miên chê cười
Về lòng dạ đã hẹp hòi
Kéo dài chứng cứ đồng thời bền lâu.

RƯỢU

25. Cả khi ngồi dự tiệc nào
Con đừng tỏ bộ vẻ tao anh hùng
Bởi vì rượu mới tiệc dùng
Làm cho chếnh choáng ra trong nhiều người
26. Lửa lò sắp sẵn ra rồi
Thử công đào luyện ở trong thợ rèn
Rượu nồng cũng vậy đem lên
Thử người gia giáo dùng nên cách nào
27. Với người thời rượu giống hao
Như liều thuốc bổ giúp hầu người ta
Nếu dùng chừng mực sẽ là
Tốt cho sức khỏe vượt qua tháng ngày
Còn gì là sự sống đây
Nếu mà thiếu rượu vui vầy làm sao?
Rượu luôn được dựng từ đầu
Trở nên cái thú biết bao cho đời
28. Lòng khoan khoái hỉ hoan thôi
Bởi do rượu uống hợp nơi sức mình
29. Nhức đầu, thô tục ngay liền
Trở nên nhục nhã đến bên cho người.
Người ta hay uống rượu rồi
Vào nơi giữa lúc đương thời hung hăng.
30. Với người ngu, rượu nồng tăng
Thêm bao cạm bẫy cho phường dại thôi
Làm cho giảm sức lực rồi
Khiến cho đòn lãnh trên người nhừ đau
31. Trong bàn tiệc rượu chớ nào
Chạm va đồng loại cách sao phiền hà
Chớ đừng phá phách người ta
Cuộc vui của họ đương đà hiện nay
32. Đừng buông lời mạ lỵ này
Chớ xin xỏ khiến họ đây bực mình.

TIỆC TÙNG

CHƯƠNG 32

1. Người mời con chủ sự liền?
Con đừng tỏ bộ giả hình làm cao!
Coi mình như các khách nào
Được mời tham dự giống bao người này
Ân cần lo đến họ ngay
Tiếp liền ngồi với khách đây dự bàn
2. Mọi điều cần đã sẳn sàng
Con đi tự tiện với hàng khách đây
Để cùng với họ vui vầy
Và rồi được lãnh nơi này triều thiên
Thưởng tài lịch thiệp con liền
Với cùng cách thế đi kèm khéo tay
3. Là người bô lão giờ đây
Hãy ăn nói thật xứng này phần ông
Nhưng thông minh cũng vừa chừng
Đừng làm át khúc nhạc cùng vang lên.
4. Khi đang cử nhạc hòa liền
Đừng bô bô luận đàm kèm vang inh
Đừng phô trương sự khôn mình
Giữa ngay thời lúc lặng thinh đương cần.
5. Cẩn hồng ngọc trên kim hoàn
Cũng như bản nhạc diễn hành tiệc vui.
6. Ngọc bích cẩn xuyến vàng rồi
Khác nào ca hát hòa thời rượu ngon.
7. Là trai trẻ hãy ôn tồn
Nói năng và lúc cần luôn có lời
Chỉ sau khi đã được mời
Đôi ba bốn bận mới thời nói thôi
8. Hãy nên vắn tắt ít lời
Tóm gồm mọi chuyện để rồi nói luôn
Như người lịch duyệt tinh khôn
Biết rằng có lúc phải nhường làm thinh
9. Với hàng đầu mục cao niên
Đừng nên có dáng bộ quen nhờn này
Chớ đừng có hỏi han đây
Khiến phiền bô lão, quấy rầy làm chi
10. Trước mưa đá có chớp lòe
Trước người khiêm hạ, ngươi thì mến yêu
11. Tiệc vui đã vãn xong nào
Chớ đừng lán lại để sau mới về
Hãy mau cất bước ra đi
Tới nhà hưởng phước lộc kìa trời ban.
12. Chỉ nên cất tiếng nói năng
Điều gì nẩy sẵn hiện đang trong lòng
Với niềm kính sợ Chúa luôn
Và không thiếu sót với lương tri này.
13. Tiên vàn mọi sự hiện nay
Ngợi khen chính Đấng dựng ngay nên mình
Đấng ban đầy rẫy sự lành
Cho mình được hưởng trọn toàn phước nay.

KÍNH SỢ CHÚA

14. Ai đi tìm kiếm Chúa ngay
Sẽ thời lãnh được lời Ngài dạy răn
Ai tìm theo đuổi Chúa lần
Sẽ thời được gặp chính ân lộc này.
15. Ai tìm kiếm luật lề Ngài
Sẽ thời được thấm nhuần ngay luật lề
Với bao người giả hình thì
Luật lề lại trở nên như bẫy tròng
16. Kẻ tôn sợ Chúa hết lòng
Tất thời am hiểu đạo công rõ ràng
Và từ tăm tối bước sang
Nó làm rạng sáng tỏa lan luật điều
17. Những người gian ác khước từ
Bao điều răn dạy cải chừa thói hư
Chúng đi uốn nắn luật lề
Tùy vào sở thích muốn gì làm nên.
18. Những người biết nghĩ suy liền
Suốt thời chẳng dấu che mình tinh khôn
Kẻ gian ác nhạo cười luôn
Coi thường lề luật chẳng tôn giữ gì
19. Chớ làm khi chẳng hỏi chi
Để không hối hận những khi làm rồi
20. Đừng vòng vo chớ theo noi
Đá thời vấp ngã chớ thời lại va
21. Đường lì phẳng hiện diễn ra
Chớ nên tin chắc chỉ là thế thôi
22. Hãy nên cẩn trọng trước rồi
Trước ngay đường lối chẳng coi gốc nguồn
23. Trong bao công việc làm luôn
Giữ mình cẩn trọng tránh đường lạc xa
Vì làm thế đúng thực là
Lệnh truyền gìn giữ khỏi qua lầm đường
24. Nhưng ai giữ kỹ luật luôn
Cũng gìn giữ được mình trong mọi thời
Ai trông cậy chính Chúa Trời
Sẽ không phải thiệt hại rồi điều chi.

CHƯƠNG 33

1. Những ai kính sợ Gia-vê
Họa tai chẳng mắc vào kìa trên thân
Cho dầu thử thách đến gần
Cũng thời được cứu thoát lần ra ngay.
2. Kẻ chê ghét luật lệ này
Chẳng là những kẻ khôn đây ở đời
Nó luôn giống chiếc thuyền trôi
Bồng bềnh trên sóng giữa trời bão giông
3. Người lương tri sẽ hiểu thông
Các lời truyền dạy cho luôn mọi người
Họ tin lề luật vững rồi
Coi như bói quẻ thần thời chỉ đây
4. Lời con hãy dọn trước ngay
Để người nghe được lời này của con.
Học thức con chuẩn bị luôn
Hầu dành ứng đáp thông thường tha nhân
5. Lòng người dại: bánh xe lăn
Ý tưởng như trục xoay quanh lăn tròn
6. Đứa ngu tình bạn chỉ luôn
Giống như ngựa thắng yên cương sẵn sàng
Ai ngồi trên nó lên đàng
Nó thời cũng hí đường trường dạm xa.

SỰ CHÊNH LỆCH

7. Tại sao ngày này diễn ra
Trọng hơn ngày khác trải qua như này?
Khi mà ánh sáng một ngày
Trong năm đều bởi cũng đây mặt trời?
8. Chúng không có sự đều rồi
Bởi khôn ngoan của Chúa Trời dựng nên
Đấng phân chia mọi giới biên
Định thời buổi, lễ tiết trên vũ hoàn
9. Có ngày Ngài đặt cao hơn
Và Ngài tác thánh vẹn tròn quí thay
Những ngày khác biệt số này
Vào ngày thường nhật bao ngày thường thôi
10. Cũng như đối với mọi người
Đều do nắm đất Chúa Trời dựng luôn
A-đam từ nắm cát bùn
Chúa Trời đã dựng vẹn tròn nên ông
11. Bởi do thượng trí muôn trùng
Gia-vê phân hạng ra từng giới ranh
Ngài thời đã định rõ rành
Mỗi đường lối chúng trở thành khác nhau
12. Kẻ này được chúc phước mau
Đồng thời được nhắc lên cao hơn người
Kẻ kia được tác thánh rồi
Còn cho đến chốn đến nơi ở gần
Kẻ khác chúc dữ cho liền
Và đem hạ xuống đất đen sát bùn
Ngài thời lật chúng nhào luôn
Cho rời khỏi chỗ đứng thường trước đây.
13. Khác nào đất thó nặn này
Trong tay thợ gốm tùy nay ông làm
Loài người như vậy mọi đàng
Trong tay Đấng tạo thành toàn chúng đây
Chúng ra sao trước nhan Ngài
Ngài thời định liệu ra ngay chúng rồi
14. Đối ngay dữ, tức lành thôi
Đối nào với chết tức thời sống đây
Kẻ lành đối với ác này
Sáng thời đối lại liền ngay tối mù
15. Hãy nhìn mọi việc tròn chu
Chúa thời đã tạo nên cho chúng rồi
Hết thảy đều có từng đôi
Cái này đối lại với thời vật kia
16. Và tôi nữa được tiếp kề
Một người đẻ muộn sau thì được sinh
Như người đi mót nho liền
Sau khi thợ gặt dứt liềm hái xong
17. Nhờ Thiên Chúa đổ phước ơn
Tôi đà lấn trước trên đường mót ngay
Cũng như thợ gặt hái này
Tôi thời cũng mót được nay đầy bồn
18. Xin thời nhận biết cho luôn
Chính tôi nay khó nhọc, không cho mình
Nhưng cho hết thảy ai tìm
Đến cùng đạo lý phải tin yêu này.
19. Xin nào hãy lắng nghe đây:
Hỡi chư đầu mục dân nay nghe lời
Xin chư vị lắng tai rồi
Hỡi hàng lãnh đạo của nơi cộng đồng.

ĐỘC LẬP

20. Dù con dù vợ với luôn
Anh em, bạn hữu thông thường bình sinh
Đừng cho ai lộng quyền hành
Tha hồ hống hánh đặt mình trên con.
21. Thà con cái khẩn xin luôn
Hơn con phải ngửa tay trông chúng này
23. Mọi công việc thực hiện đây
Cố làm hoàn tất hàng ngày việc trên
Đừng cho hoen ố ra liền
Bao nhiêu vinh dự của mình tạo nên
24. Những ngày cuối tận đến bên
Lâm chung viên mãn sắp liền diễn ra
Gia tài con có bao la
Hãy đem chia sẻ tông gia mọi người.
NÔ LỆ

25. Phần lừa được định ra rồi
Cỏ ăn, gậy gộc, đồ thời chuyển đi
Phần công việc tớ tôi thì:
Bánh ăn, hình phạt, thực thi việc làm.
26. Bắt nô lệ phải thi hành
Bởi vì nó thích thanh nhàn nghỉ ngơi
Nới tay cho chúng thảnh thơi
Tức thời chúng muốn tìm tòi tự do.
27. Ách, dây cương sẵn dành cho
Khiến lừa cúi cổ theo vô đúng đàng
Nghiêm hình roi vọt sẳn sàng
Dành cho tôi tớ ương gàn lãnh đây.
28. Bắt nô lệ phải làm ngay
Kẻo sinh lười biếng thói này tạo ra
Bởi vì biến nhác chuyển qua
Bao nhiêu sự dữ kéo đà mãi thôi
29. Hãy chia công việc làm rồi
Sao cho nó hợp với thời khả năng
Nếu mà bất khẳng, chẳng vâng
Hãy xiềng chân lại cản đàng chúng ngay
30. Nhưng đừng ở quá đáng này
Trong ngay cách xử với ai điều nào
Đừng làm gì trái nghịch mau
Với bao lẽ phải cách sao cho người.
31. Có một nô lệ mà thôi
Hãy đi đối xử với thời như con
Vì con đã tậu nó luôn
Với bằng giá máu mà con mua về.
32. Nô lệ chỉ có một thì
Con thời đối xử như kìa anh em
Bởi vì giá nó mua liền
Cũng bằng với giá của tiền mua con.
33. Nếu con hành hạ nó luôn
Để hầu nó trốn chạy rong mất rồi
Con thời sẽ phải theo noi
Đường nào tiến đến tìm tòi nó đây?

CHIÊM BAO

CHƯƠNG 34

1. Kẻ tìm kiếm sự hão này
Tất thời sẽ gặp thấy ngay sai lầm
Chiêm bao xúi đứa ngu đần
Chúc mừng chờ đợi mãi lần chúng thôi.
2. Nó theo đuổi bắt bóng rồi
Cùng đi theo gió cuốn lôi hút đường
Chính là kẻ chạy theo luôn
Bám vào mộng mị mơ mòng mãi thôi.
3. Chiêm bao sánh ví gương soi
Nó thời rọi lại bóng người soi đây
4. Từ dơ có gì sạch này
Làm sao sự thật bởi ngay gian tà!
5. Mọi điều bởi hão mà ra
Người coi bói quẻ cùng là chiêm bao
Lòng con chỉ có thấy nào
Những gì mong đợi đến sao cho mình.
6. Trừ phi bởi Đấng cao minh
Viếng thăm gửi đến cho liền mà thôi
Cho nên đừng có bồi hồi
Quan tâm để ý đến thời điều chi.
7. Lắm người sa lỡ lầm kìa
Chỉ vì mong đợi vọng về chiêm bao
Mong mỏi vào đó đến mau
Trở nên cuộc sống chúng hầu vong thân
8. Không gian trá luật tất thành
Khôn ngoan khi đã tiến hành nói ra
Tất thời ứng nghiệm rõ là
Không gì sai quấy trải qua được nào.

DU LỊCH

9. Đi đây đi đó thật nhiều
Sẽ luôn hiểu rộng thêm điều mới ra
Người giàu kinh nghiệm bao la
Thông minh diễn đạt trải qua muôn chiều
10. Không qua thử thách mọi điều
Tất thời chẳng hiểu rộng theo việc đời
Ai người đi lại nhiều rồi
Trí khôn mở rọng tức thời thêm ra
11. Nhờ vào những dịp đi xa
Giúp tôi thâu góp bao là điều hay
Và rồi tôi được thấy ngay
Bao nhiêu diễn tiến ra đây bất ngờ.
12. Tôi đà từng gặp nguy cơ
Hầu cho tính mạng đương chờ lâm nguy
13. Nhưng tôi thoát nạn bởi vì
Những người kính sợ Gia-vê luôn hoài
Thần khí nó sống luôn này
Vì lòng trông cậy hướng ngay Chúa Trời
Đấng luôn cứu thoát mọi người
Ngài luôn cứu nó mọi thời lâm nguy.
14. Kẻ tôn sợ Chúa tất thì
Chẳng thời có ngại lo gì tỏ ra
Nó không thất đảm trải qua
Chính Ngài hy vọng làm cho vững lòng.
15. Phước thay cho những tâm hồn
Kính tôn sợ Chúa luôn luôn hàng ngày
Kẻ đi nương tựa vào ai?
Ai nào chống đỡ cho hoài nó đây?
16. Mắt Thiên Chúa hiện nhìn ngay
Nhưng ai tôn kính sợ Ngài được ban
Ngài là lá chắn, quyền năng
Là sự chống đỡ hiện đang mạnh hùng
Là tàn che nóng bỏng nung
Là nơi bóng rợp che đường ban trưa
Là tay vịn khỏi ngã ra
Đồng thời trợ giúp vượt qua hiểm nào.
17. Là niềm vui dạ lòng mau
Chính là sự sáng mắt hầu chiếu soi
Là khang ninh của mọi người
Và là sức sống đồng thời phước ân.

LỄ TẾ

18. Lỡi đồ phi nghĩa tiến dâng
Lễ thành tì ố trước nhan Chúa Trời
Do người phi pháp tiến Người
Sẽ không nhận được lỡi này khi nao.
19. Đấng tối cao chẳng thèm nào
Lỡi quân vô đạo dâng trao lên Người.
Cũng không phải lỡi nhiều thời
Được Ngài xá tội cho rồi chúng ta.
20. Như đem sát tế con ra
Ở ngay trước mặt của Cha rõ ràng
Là đi tế lễ tiến dâng
Của người nghèo khó như dường kể trên.
21. Ai người thuộc kẻ sát nhân
Là người giựt lấy bánh ăn người nghèo.
22. Kẻ phạm tội giết ai nào
Là đi cướp của người hầu độ thân.
Kẻ đi đổ máu tha nhân
Là người ăn quịt công phần người ta
23. Kẻ xây, người phá tan ra
Khổ thời, lợi ích đâu là cả hai!
24. Kẻ cầu người rủa đôi lời
Chúa Trời sẽ nghe ai thôi bây giờ?
25. Đã đi thanh tẩy cái nhơ
Ở thây người chết ra cho sạch rồi
Sau thời lại đụng vào thôi
Vậy còn lợi ích đâu thời nữa đây?
26. Giống như đền tội ăn chay
Rồi đi tái phạm lại ngay tức thời
Ai nào sẽ đến nhận lời
Nó nài van mãi luôn rồi chẳng ngơi
Ích gì cho chính nó rồi
Việc làm hãm dẹp mình thời lợi chi!

LỀ LUẬT VÀ LỄ TẾ

CHƯƠNG 35

1. Giữ gìn lề luật kiên trì
Tức là dâng lễ tế kìa nhiều hơn
Tuân theo mệnh lệnh truyền luôn
Chính là dâng tế kỳ an lên rồi.
2. Xử theo nhân hậu tức thời
Là dâng tinh bột bởi nơi lúa mì
Việc làm bố thí diễn kìa
Chính là lễ tế hướng về ngợi khen
3. Những điều thiện ý Chúa Trên
Tránh xa điều ác gây nên ở đời
Lánh xa sự bất công rồi
Là dâng lễ tạ tội nơi gian trần.
4. Con đường ra trước tôn nhan
Của nơi Thiên Chúa với bàn tay không
Phải thi hành các lệnh luôn
Đó là mệnh lệnh cho con giữ gìn.
5. Lỗi đổ người đức nghĩa liền
Trở nên óng ánh mỡ trên tế đàn
Nó lên hương tỏa ngút ngàn
Trước nhan Đấng tối cao đang nơi này.
6. Kẻ đức nghĩa cúng bột đây
Sẽ thời được nhận liền ngay tức thì
Khói hương nó tỏa ra kìa
Sẽ không bị loại bỏ vì lãng quên.
7. Tấm lòng hào hiệp hiền nhân
Hãy tôn thờ Chúa tiến dâng kính Ngài
Chớ đừng xén bớt đi này
Lỡi đầu mùa của chính tay con làm.
8. Khi dâng lỡi bởi lòng thành
Mặt mày tươi tỉnh tiến hành cúng dâng
Trong khi vui thú hân hoan
Thập phân dâng cúng vẹn toàn lỡi đây.
9. Hãy dâng Thiên Chúa của này
Bởi Ngài đã tặng ban ngay con rồi
Với lòng hào hiệp đồng thời
Tùy như sẵn có ở nơi tay mình.
10. Vì Ngài hậu báo ngay liền
Đồng thời hoàn trả triền miên bảy lần.

CÔNG THẲNG CỦA THIÊN CHÚA

11. Với Ngài chớ có tưởng lầm
Ngài không nhận hối lộ dâng lên Ngài
Chớ đừng cậy lỡi tế này
Của nào phi nghĩa dâng hoài lên luôn
12. Vì Ngài là Chúa chí công
Ngài không có nể vì dường ai đâu.
13. Ngài không nể mặt kẻ giầu
Để đi làm hại kẻ nào nghèo đây
Ngài hằng mọi lúc lắng tai
Nghe người oan khổ kêu nài van xin.
14. Ngài không rẻ rúng triền miên
Lời cầu kẻ côi cút liền đáp ngay
Của người bị góa bụa này
Khi nàng than vãn liền đây đáp lời.
15. Lệ rơi người góa bụa thời
Há không đã chảy ra rồi tong tong
Tiếng nàng la khóc kêu luôn
Cáo lên tội ác kẻ thường tạo gây.
16. Nỗi buồn đau khổ đắng cay
Lỡi đồ được nhận chính ngay lúc này
Tiếng kêu oan kíp ra đây
Đã bay đi tận tầng mây ngút ngàn
17. Tiếng người nghèo khổ trần gian
Kêu la oai oán vượt giàn mây cao
Nó không đậu lại nơi nao
Trước khi thấu đích để vào tận nơi.
18. Nó thời chẳng chịu trở lui
Trước khi Thiên Chúa ngó rồi nó luôn
Đến khi Đấng xử chí công
Thi hành công lý cho dường mới thôi.
19. Chúa Ngài chẳng hoãn trì rồi
Đấng anh hùng chẳng thoái lui khi nào.
20. Tới khi đập bể tan mau
Cạnh sườn của đứa cứng đầu tàn hung
Và sòng phẳng cho đến cùng
Mọi oai oán hận các dòng các dân
21. Đến khi Ngài đã hất lần
Chính phù việt kẻ kiêu căng ở đời
Và đi đập gẫy đồng thời
Chính ngay vương trượng của người ác tâm.
22. Tới khi hoàn lại phàm nhân
Tùy theo hành động nó làm ra đây
Và Ngài trả công nó ngay
Tùy vào mưu kế nó bày ra sao.
23. Đến khi Ngài đỡ bênh vào
Chính ngay vụ kiện cho bao dân này
Và cho chúng được mừng thay
Nhớ Ngài tế độ giúp hòai chúng đây.
24. Đẹp thay lòng xót thương này
Vào ngay chính lúc những ngày gian truân
Như mây mưa đến tới gần
Vào thời hạn hán muôn dân mong hoài

CẦU XIN GIẢI THOÁT
VÀ TÁI LẬP ÍCH DIÊN

CHƯƠNG 36

1. Lậy Thiên Chúa vượt muôn loài
Xin Ngài cứu chúng tôi đây lúc này
Kinh hoàng Ngài đổ xuống ngay
Cho chư dân tộc bao vây hiện thời
2. Xin vun tay chống kẻ khác nòi
Hầu cho chúng biết uy Người lớn lao
3. Trước nơi con mắt chúng nào
Ngài tỏ sự thánh thiện cao siêu hoài
Ở trên nơi chúng tôi đây
Trước con mắt chúng tôi này nhìn xem
Xin bày tỏ sự oai nghiêm
Của Ngài trên chúng nó liền nhìn coi.
4. Ngõ hầu để chúng biết rồi
Như chúng tôi đã biết thời ra sao
Thần thông đâu có được nào
Trừ phi là chính Ngài hầu tỏ đây.
5. Xin canh tân dấu lạ ngay
Và xin lặp lại dấu này điềm thiêng
Khiến tay Ngài hiển hách liên
Cánh tay bên phải vững bền mạnh hơn.
6. Xin lay tỉnh thịnh nộ cơn
Xin tuôn đổ nóng giận hờn xuống đây
Hạ người thù nghịch nơi này
Lật nhào địch thủ liền ngay đi rồi
7. Xin mau hối vận cùng đời
Xin đi định đoạt buổi thời diễn ra
Vì ai dám hỏi Ngài là:
"Làm gì như vậy trải qua như rày?"
8. Trong lò thịnh nộ hiện nay
Kẻ nào sống sót lúc này được ư?
Lửa kia hãy ngốn chúng đi!
Chúng mau vong mạng tất thì đi ngay
Những người làm khổ dân Ngài
Thật thì xứng đáng tiêu đời chúng đây.
9. Đầu quan tướng Mô-áp này
Xin tiêu diệt hết đi ngay cho rồi
Kẻ thời đã dám nói lời:
"Ngoài ta không có ai thời khác đâu"
10. Xin thâu họp lại cho mau
Các dân tộc Gia-cóp vào nơi đây
Tặng ban chúng cơ nghiệp này
Như thời của thuở những ngày đầu tiên
11. Xin thương đến dân thấp hèn
Được mang danh Chúa Ích diên tên này
Ngài thương quí hóa lắm thay
Liệt hàng trưởng tử của Ngài quí yêu.
12. Xin thương thành thánh Chúa nhiều
Gia liêm đó chốn cao siêu tòa Ngài.
13. Xin cho Xi-on tràn đầy
Uy phong cùng với mọi ngày vinh quang
Về cho Thiên Chúa quyền năng
Tại nơi đền thánh kính dâng lên Người.
14. Xin mau chứng quả cho rồi
Công trình tiên khởi của thời Chúa đây
Cho thị kiến tuyên danh Ngài
Được nên ứng nghiệm ra ngay thế trần.
15. Xin ban phần thưởng cho dân
Những ai trông cậy kiên tâm vào Người
Ngõ hầu các sứ ngôn thời
Loan truyền lệnh Chúa tỏ lời đáng tin
16. Van nghe tôi tớ Ngài xin
Chiếu theo như ý Ngài liền muốn đây.
17. Hầu cho cùng khắp đất này
Nhận ra Ngài Chúa tể ngay muôn nòi.
Chính Ngài quyền bính đất trời
Là Thiên Chúa, Đấng ngàn đời mãi luôn.
PHÂN BIỆT

18. Món ăn nào cũng vào lòng
Nhưng có món này ngon hơn món kìa
19. Miệng mồm biết rõ hết gì
Món ăn đem đến mọi bề trân cam.
Lòng minh mẫn hiểu hết đàng
Những gì lừa đảo dối gian của người
20. Lòng gian ác tỏ buồn rồi
Người từng trải biết trả lời hết luôn.

CHỌN VỢ

21. Ở đời thì lẽ thông thường
Trai nào chẳng có tìm phương cưới nàng
Nhưng trong giới nữ lưu hàng
Nàng này duyên dáng hơn dường nàng kia
22. Sắc duyên người đẹp tất thì
Bày ra trên nét mặt kìa sáng tươi
Vượt trên cả mọi thú vui
Của đôi con mắt người đời nhìn coi
23. Nếu nàng còn có miệng môi
Dịu dàng duyên dáng tươi cười nữa đây
Chồng nàng sẽ chẳng thuộc ngay
Trong hàng con cái dòng này A-đam.
24. Người đi cưới vợ tỏ rằng
Là mình tậu được nghiệp phần nhất ngay
Nàng tay trợ giúp tuyệt này
Và là cột trụ chồng đây dựa vào.
25. Vườn nho không có dậu rào
Trở nên hoang phế áo nào nhìn vô
Con người không vợ bơ vơ
Vất va vất vưởng trông chờ ai thương.
26. Ai tin quân cướp trên đường
Lâu la tay chúng hiện đương có đầy
Chúng luôn chạy hết thành này
Tiến sang thánh nọ kéo bày đông đen.
27. Người không tổ ấm triền miên
Tối đâu ngủ đó vẫn yên giấc nồng.
BẠN GIẢ

CHƯƠNG 37

1. Bạn nào cũng nói ra luôn
"Tôi đây là bạn cùng đường với anh"
Nhưng nhiều bạn chỉ có danh
Thực ra thời chẳng có thành bạn đâu!
2. Há không chí tử buồn sao
Bạn thân chí thiết trở mau địch cừu!
3. Ôi tư tưởng ác gian nào
Tại sao ngươi được đem vào nơi đây
Hầu cho trên thế gian này
Đầy tràn lừa đảo diễn bày ra luôn
4. Bạn xấu mắt liếc bàn ăn
Đến khi gặp bỉ, lui chân đứng nhòm.
5. Bạn tốt chung thủy nhau luôn
Hiệp cùng chiến đấu với quân địch thù
Với bao kẻ địch gây nguy
Cùng giương lá chắn chở che bảo toàn
6. Khi phải chiến đấu giao tranh
Chớ quên chiến hữu của mình gần bên
Lúc thu chiến phẩm chớ quên
Chia phần cho chính bạn hiền lúc đây.

CỐ VẤN

7. Thông thường cố vấn vun tay
Chỉ cho đường lối lúc này theo mau
Đôi khi cố vấn chỉ nào
Bày cho đường lối thuận sao của mình.
8. Với người cố vấn nhớ liên
Tiên vàn hãy biết họ nên cần gì
Bởi vì nó nhủ bụng kìa
"Tại sao việc phải nhằm thì theo y"
9. Kẻo cho nó nói tức thì
"Hướng anh đi đó thực kìa tốt thôi."
Để rồi nó đứng nhìn coi
Lâm vào quẩn bách bỏ rơi con này
10. Đừng bàn bạc với người đây
Đã cùng con đố kỵ ngay có thời
Với người ganh tị ở đời
Con nên che giấu hết nơi mưu đồ.
11. Đừng bàn bạc các mưu mô
Về người tình địch, lộ cho đàn bà
Về cuộc chiến đấu diễn ra
Với người thù nghịch biết qua việc này.
Về công việc tậu mua đây
Với bao kẻ bán buôn ngay tức thời.
Về công việc nghĩa ở đời
Với người gian ác theo đòi bất lương
Về điều từ thiện làm luôn
Với người hung thủ chẳng thương chút tình
Về công việc làm ăn liền
Với người lười biếng phận mình bỏ lơ
Về thời gieo mạ tới mùa
Với người làm ruộng chăm lo cấy cày.
Về công việc đại sự này
Với người nô lệ hiện nay biếng lười.
Bất kỳ mọi việc hiện thời
Con cần bàn hỏi để coi thấu tường
Con đừng cứ dựa theo đàng
Những người đã được xếp hàng kể trên.
12. Tốt hơn con hãy bàn liên
Với người dè dặt hiểu liền việc đây
Người con hiểu biết rõ này
Là người cẩn thủ giữ ngay lệnh truyền
Với người lòng dạ một niềm
Cùng rung một nhịp hầu liền giống con
Với người đành lụy chung luôn
Lỡ ra thất bại cảm thông chung tình.
13. Thế rồi con hãy bàn liền
Với lòng con đó để mình suốt thông
Không ai chung tín phò luôn
Cho con hơn cả chính con đó rồi.
14. Lòng người tự bói lấy thôi
Cho nào con số mạng đời tử vi
Đúng hơn bằng bảy thày kìa
Chuyên nghề chiêm bốc số thì cho ai.
15. Nhưng trên mọi sự con thời
Hãy đi cầu khẩn Chúa Trời trước tiên
Đấng cho nước bước con nên
Vững vàng chân thực tinh tuyền bền lâu.

KHÔN NGOAN THẬT VÀ GIẢ

16. Trước ngay mọi việc làm nào
Cũng như lời nói cách sao trình bày
Mọi hành vi trước hết này
Nghĩ suy cần thiết chính đây nở đường
17. Nghĩ suy vì thân cây luôn
Đâm chồi bốn nhánh ở trong thân mình
18. Dữ, lành, sống, chết diễn liền
Nhưng làm bá chủ của trên chúng này
Lại là cái lưỡi ta đây
Điều hành mọi sự cho ngay chúng rồi.
19. Có người khôn chỉ giữa đời
Cho nào quần chúng mọi người mà thôi
Còn ngay với chính mình rồi
Chỉ là dại dột luôn thời trải qua.
20. Có người khôn hễ nói ra
Tức thời đều bị người ta khinh thường
Mọi điều thú vị mình luôn
Cũng đều mất hết chẳng còn gì đây.
21. Vì trên chính nó hiện nay
Chúa không ban phước lộc ngay trên mình
Bởi vì đã bị tước liền
Mất đi vinh dự ở trên cõi trần
22. Có người hiện có khôn ngoan
Chỉ dành cho chính bản thân của mình
Quả hoa tri thức tạo thành
Chỉ riêng mình hưởng trọn toàn mà thôi.
23. Có người khôn ngoan ở đời
Dành cho tất cả mọi người toàn dân
Quả hoa tri thức tạo nên
Tất thời sẽ được vững bền mãi đây.
24. Kẻ khôn cho chính mình này
Sẽ tràn sung sướng no đầy thỏa thuê
Ai nhìn chúng cũng phen bì
Kêu là có phước hơn thì ai đây.
25. Cuộc đời nhân thế diễn bày
Tháng ngày có số hạn này mà thôi
Nhưng đời Ích diên dân Người
Tháng ngày vô hạn luôn thời mãi đây.
26. Kẻ khôn cho chính dân này
Sẽ thời vinh hiển thường ngày diễn ra
Tánh danh nó sẽ kéo đà
Trong nguồn sự sống trải qua muôn đời.

ĐIỀU ĐỘ

27. Hỡi con cuộc sống kéo dài
Hãy tiên lượng lấy sức này của con
Xem gì có hại gây luôn
Thời con phải khước từ dường đi ngay
28. Vì không phải mọi sự này
Đều am hợp sức lực đây mọi người
Với mọi thể tạng hiện thời
Không gì tốt hợp với rồi cả đâu.
29. Đừng gieo mình để buông mau
Với bao lạc thú tiếp nhau hàng ngày.
Miếng ăn ngon ngọt trưng bày
Đừng ham buông cả thân này vào ăn.
30. Vì tham thực tức cực thân
Ăn nhiều dịch tả đổ tràn ra thôi.
31. Vô độ lắm kẻ chết rồi
Ai nào biết giữ mình thời sống lâu.

THÀY THUỐC VÀ BỆNH TẬT

CHƯƠNG 38

1. Hãy tìm thày chạy thuốc mau
Mỗi khi cần đến để hầu kịp thôi
Cả thày thuốc cũng sẵn rồi
Chính Thiên Chúa dựng nên thời họ đây.
2. Tài khôn y sĩ có này
Là do Đấng tối cao bày cho ngay
Cũng là phước lộc tặng này
Từ nơi thượng đế chính Ngài ban trao
3. Lương y uyên bác ngẩng đầu
Với hàng vương giả đã hầu cận thân.
4. Thuốc men Chúa đã ban lần
Truyền cho từ đất dần dần mọc lên
Ai người hiểu biết việc trên
Tất không rẻ rúng thuốc men thứ này.
5. Nước nhờ gỗ trở ngọt ngay
Để cho người nhận rõ đây quyền hành.
6. Chúa ban cho chính nhân trần
Lương tri nhận biết ra lần điều đây
Ngõ hầu nhờ chính uy Ngài
Nó thời được rạng vinh ngay ở đời.
7. Nhờ đây y sĩ làm rồi
Dịu êm cho bớt cơn thời nhức đau
Giúp người bào chế trộn vào
Lấy cao đơn thuốc, giúp mau chữa người.
8. Kẻo công việc Chúa tiêu rồi
Và ơn tế độ bỏ người trần gian.
9. Khi con lâm bệnh nguy nan
Chớ thời chểnh mảng kêu vang khẩn cầu
Với Thiên Chúa sẽ giúp mau
Bởi Ngài có thể chữa bao bệnh lành
10. Hãy xa lánh sự dữ nhanh
Hãy gìn giữ kỹ tay thanh sạch này
Hãy đi thanh tẩy lòng đây
Cho nào tội ác khỏi ngay người mình.
11. Hãy dâng tinh bột thơm liền
Tùy theo ngay lực gia đình có sao
Hãy dâng hy lễ mở đầu
Nếu ngươi có được để hầu dâng lên.
12. Cũng dành một chỗ gần bên
Để cho y sĩ sống sinh nơi này
Bởi vì công việc cần ngay
Hầu cho y sĩ thường ngày chuyên chăm
13. Có khi nhờ chính thày lang
Bệnh nhân may mắn thoát lần bệnh đây.
14. Thày lang cầu nguyện Chúa ngay
Xin cho việc chữa bệnh này thành công
Và ngừi bệnh gặp thuốc luôn
Dể hầu hết bệnh vẹn tròn hồi sinh.
15. Kẻ đi phạm tội vào mình
Trước nhan Thiên Chúa tạo thành họ đây
Sẽ thời phải nộp vào tay
Cho lương y đó để thày chữa luôn.

TANG CHẾ

16. Con mau nhỏ lệ khóc thương
Thương người đã chết trên đường qui tiên
Hãy than van tỏ ưu phiền
Ai ca cất giọng lên liền xót thương
Hãy chôn cất lệ thông thường
Theo như tập quán địa phương nơi này
Trước ngay cái chết diễn bày
Chớ nên bày tỏ bên ngoài dửng dưng.
17. Hãy than khóc ảo não thương
Hãy đem cử những bài thường ai ca
Hãy mang tang chế diễn ra
Thời gian phỏng độ vài ba ngày rồi
Để cho khỏi bị người đời
Diễu bêu con xấu giữa nơi mọi người
Sau rồi cũng khuây đi thôi
Bỏ sau bao nỗi sầu rồi diễn qua
18. Bởi vì nỗi buồn tạo ra
Cho ngay cái chết người ta ở đời
Âu sầu sẽ tạo nên rồi
Sức người mòn mỏi đồng thời tiêu hao.
19. Triền miên những cực khổ sầu
Còn hơn cái chết đến hầu cho đây
Lòng ngao ngán rủa đời này
Cho là bất hạnh đến ngay trên người.
20. Với người đã chết qua rồi
Đừng quay lòng nhớ luôn thời làm chi
Khi nhớ đến hãy gạt đi
Chỉ nên nhớ đến điều kia vận cùng.
21. Đừng mơ tưởng nó uổng không
Hết rồi hy vọng còn mong được gì
Đâu còn có lợi ích chi
Chỉ làm cho khổ xác kìa thân con.
22. Hãy đi nhớ án nó luôn
Cũng là bản án cho con lãnh nào
"Hôm qua tao diễn ra sao
Hôm nay mày cũng giống hầu như đây"
23. Khi người chết đã yên này
Những gì thuộc nó bay ngay tức thời
Hồn người đã khuất xa rồi
Con lo tìm cách cho người giải khuây.

NGHỀ CHÂN TAY

24. Miệt mài đạo lý hàng ngày
Các thày ký lục càng đầy sự khôn
Rảnh nghề mới được vẹn tròn
Trở nên thượng trí cho luôn nơi người
25. Khôn ngoan cách thế nhìn coi
Ở nơi người nắm cây roi thúc bò
Kẻ vênh vang hãnh diện do
Cái cây đòn sóc bo bo tay cầm
Kẻ đi lùa đuổi bò đàn
Chúng theo những điệu hát vang hò lờ
Và làm bạn hữu kết bồ
Với đàn bê được chăn cho lớn này.
26. Quan tâm của chúng là đây
Luống cày được xẻ ra ngay tức thời
Mối lo âu chúng sao rồi
Cho bày thú được béo nơi đàn mình.
27. Giống như những kẻ trên liền
Những người bách nghệ gia truyền thủ công
Những người đêm ngày mãi luôn
Chẳng thời có nghỉ ngơi trong giờ nào
Những người thợ chạm nghề cao
Khắc hình con triện dùng vào chứng luôn
Những người tài nghệ được dùng
Chế ra các vải bán buôn nhiều màu
Họ đi chú ý cả vào
Họa hình cân đối cho bao thứ này
Lắng lo đâu hết cả ngày
Cho bao công việc diễn bày xong xuôi
28. Giống như những thợ rèn ngồi
Kề bên lo lửa, gần thời cạnh đe
Lật xoay cục sắt sù sì
Nóng lên lửa đỏ da bì rát luôn
Nướng mình bên cạnh lửa hồng
Búa kêu nhức óc, tai long mệt nhoài
Mắt nhìn chặp mẫu hình này
Cả tâm thần đặt vào ngay việc làm
Lo sao cho được hảo hoàn
Đúng theo kích thước đặt hàng bày ra.
29. Còn đây bác thợ gốm ta
Ngồi bên cạnh chiếc hòm rà quay nhanh
Bàn chân đạp tít bình sành
Lắng lo công việc tinh anh bốn bề
Hoàn thành mọi việc tức thì
Tùy vào số lượng đặt kia phải làm.
30. Tay trên đất thó lẹ nhanh
Ban đầu, mình vẹo, lưng thành gù cong
Tâm thần đều đặt vào trong
Sao cho men lớp bám luôn vật làm
Rồi ra hết sức lo toan
Đốt thành đủ nóng nung thành bình đây.
31. Mọi người là xảo thủ này
Ai nào người nấy rành tay nghề mình
32. Thiếu thợ chẳng có thị thành
Nơi nao cất dựng hảo hoàn xây nên
Ở đâu có thợ giỏi liền
Chẳng còn nạn thiếu khi cần thợ đau.
32. Nhưng nơi dân hội họp nào
Họ không có triệu mời vào nơi đây
Trong công hội tụ chốn này
Họ không lấn trước lên ngay hàng đầu
Không ngồi tòa thẩm phán cao
Không chiêm nghiệm luật pháp đâu biết gì
Họ không thể trình bày chi
Về điều đại lý mọi bề uyên thâm
Thâm ngôn hiền triết trong dân
Họ không thể hiểu nghĩa lần ra sao!
34. Bởi đây họ được đặt vào
Cho bao công việc riêng theo mỗi nghề
Nên đi lo lắng tất thì
Đổ dồn vào cả nghiệp kia của mình.

KỶ LỤC

CHƯƠNG 39

1. Khác nào hơn hẳn thường tình
Kẻ đi trao phó người mình hiến dâng.
Để tôn kính sợ Chúa Trên
Cho việc suy gẫm luật truyền dạy ban
Để dò la sự khôn ngoan
Của bao nhiêu vị tiền nhân lâu thời
Quay về cùng với các lời
Chính bao ngôn sứ khắp nơi xưa kìa.
2. Rồi đi thu thập huấn từ
Các nguồn tư tưởng bởi thì danh nhân
Đi vào những khúc mắc lần
Của bao ý nghĩa trong châm ngôn này
3. Cố tìm nghĩa bí ẩn đây
Của bao câu ví von ngay cuộc đời.
Chú tâm tới những câu rồi
Nói lên ám chỉ trong lời dụ ngôn.
4. Ra đi khắp những việc công
Giữa hàng kẻ lớn ở trong cộng đoàn
Họ đi gặp gỡ chư hàng
Đứng đầu quần chúng giữa dân gian này
Vãng lai các nước xa ngoài
Bởi kinh nghiệm: dữ, tốt hoài trần gian
5. Sớm mai họ hướng lòng lên
Với cùng Thiên Chúa tạo nên muôn nòi
Đấng thương tạo dựng con người
Trước nhan Đấng ấy, họ thời cầu xin
Họ xin Chúa thứ tha liên
Bao nhiêu tội lỗi của riêng nơi mình
6. Nếu Ngài thuận ý thương liền
Họ thời sẽ được đầy tràn phước ơn
Thần khí thông hiểu đến luôn
Chính Ngài làm mưa đổ tuôn xuống rồi
Biết bao khôn ngoan lẽ lời
Họ dùng kinh nghiệm dâng Người tạ ơn.
7. Họ dồi mài mãi mưu khôn
Với cùng thượng trí nhận luôn trước này
Gẫm suy các mầu nhiệm đây
Thuộc về Thiên Chúa hiện nay siêu vời.
8. Họ đem đi đến khắp nơi
Ánh quang đạo lý sáng ngời uyên thâm
Đồng thời họ tự vinh vang
Bởi nơi luật Chúa đã ban dạy đời
9. Nhiều người ca ngợi không ngơi
Thông minh hiểu biết của người họ đây
Và tên tuổi họ mãi này
Chẳng bao giờ tẩy xóa ngay mất rồi
Kỷ niệm họ chẳng qua trôi
Danh thơm họ sống muôn đời kéo ra.
10. Cộng đoàn nối tiếp ngợi ca
Sự khôn ngoan họ kéo đà mãi luôn
Lời khen ngợi được tuyên dương
Tại nơi công hội, giữa đông cộng đoàn.
11. Sinh thời họ được trổi trang
Vượt bao kẻ khác muôn ngàn tiếng tăm
Được kêu có phước mọi đàng
Và khi an nghỉ lan tràn tiếng thơm.

KÊU MỜI NGỢI KHEN THIÊN CHÚA

12. Tôi đang đi trở lại luôn
Gợi lên ánh sáng lưu tồn trong tôi
Như vầng nguyệt tiến đến nơi
Của ngày đẹp đẽ mười hai đó rồi.
13. Những người đạo đức nghe tôi
Xác thân sẽ được sáng tươi sau thời
Như hương bá được trồng nơi
Cạnh bờ suối nước chảy trôi êm đềm.
14. Mùi thơm người ví hương trầm
Tỏa lan ra khắp xa gần nơi đây
Hãy đi nở rộ hoa này
Khác nào nhóm huệ tới ngày rộ bông
Hãy mau cất tiếng lên cùng
Hát ca khúc nhạc thanh đồng vang lên
Hãy đi chúc tụng Chúa Trên
Vì đây mọi việc làm nên bởi Người.
15. Hãy tôn vinh danh Chúa trời
Hãy dâng lên Chúa muôn lời ngợi khen
Nhạc kim huyền hãy vang lên
Mọi đàn địch khác cũng thêm vang hòa
Muôn môi miệng hãy tỏa ra
Hoan hô vang tiếng ngợi ca dâng Người.
16. Tốt lành hết thảy tuyệt vời
Những công việc Chúa cho đời trần gian
Vào thời vào lúc rõ ràng
Đúng theo nhu yếu khẩn van xin Người.
17. Chẳng nên cất hỏi những lời
Thứ này hiện có để rồi làm chi?
Mọi điều xứng hợp tạo kìa
Đều nhằm tới đích Chúa thì ban trao
Bởi lời Ngài muốn ra sao
Ngài treo ánh sáng đỉnh cao trên trời
Một lời do bởi miệng Người
Các kho lẫm nước tức thời tụ ngay
18. Đúng như ý đã định này
Ý Ngài thành sự ra đây tức thời
Không gì hạn chế được rồi
Chính ngay phước độ của Người trao ban.
19. Việc làm của mọi người trần
Cũng đều ở trước tôn nhan Chúa này
Với Ngài chẳng có gì đây
Ẩn che khuất kín được ngay khi nào
20. Từ đời đời mãi tiếp mau
Cái nhìn của Chúa thấu vào mọi nơi
Không gì xa lạ với Người
Chẳng gì là khó cản thời được đây.
21. Không nên cất nói lời này
Cái này hiện có để nay làm gì?
Mọi điều đang có ra kìa
Đều nhắm tới đích Chúa thì trao ban
Chẳng nên mở miệng nói năng
Cái này thời kém không bằng cái kia!
Bởi vì đến lúc cần thì
Mọi điều tuyệt hảo tròn chu cả này.
22. Chúc lành của Chúa ban đây
Như sông Nin ngập tràn đầy bờ đê
Như sông Êu-phơ-rát kìa
Chan hòa khắp cả mọi bề dương gian.
23. Lôi đình Chúa nổi tràn lan
Chiếm luôn các nước chư dân tộc này
Biến mau vùng nước tốt đây
Trở thành ruộng muối nên ngay luôn hoài.
24. Lối đàng của Chúa hiẹn nay
Trở nên bằng phẳng cho ai chân thành
Nhưng người ngạo mạn gian manh
Chẳng ai có thể tiến thân lên nào.
25. Bởi do từ khởi bước đầu
Cho người lành Thánh Chúa hầu định phân
Rõ ràng cho sự ngay lành
Cho người gian ác cũng làm giống y.
26. Nhu cầu khẩn thiết chung qui
Cần cho sự sông mọi bề tha nhân:
Nước, lửa, sắt, muối đều cần
Lửa, nho, sữa, mật, dầu ăn, áo quần
27. Với người lành tốt gian trần
Trọn tình mọi thứ Chúa ban tốt lành
Coi như kẻ dữ hoàn toàn
Trở thành nên dữ mọi đàng sẵn đây
28. Có luồng gió tạo thành ngay
Làm nên hình phạt cho loài ác ôn
Chúng cuồng thổi trốc đồi non
Vào ngày chấn nộ nổ tung sức hùng
Khiến cho Thiên Chúa hả lòng
Nguôi cơn thịnh nộ muốn tuôn xuống đầu.
29. Lửa mưa đá dịch ôn nào
Mất mùa mọi thứ diễn hầu ra ngay
Chúng đều cũng sẽ tạo gây
Ra bao hình phạt cho loài ác ôn.
30. Thú nhe nanh, bọ cạp luôn
Với cùng rắn độc, đao gươm báo thù
Cho hầu kẻ dữ tức thì
Là điều xứng hợp cho kìa chúng thôi
Trọn toàn mọi sự trên đời
Điều là thích hợp xứng đôi cân bằng.
Mọi điều đã chứa sẵn sàng
Trong nơi kho lẫm tràn lan đợi chờ
Tới giờ hạch tội đến cho
Tất thời mọi sự hợp vô trọn bề.
31. Khi Ngài ra lệnh tức thì
Chúng thời sung sướng thực thi phần hành
Chẳng chi dám cưỡng lệnh ban
Mọi điều tuân thủ hoàn thành trải qua
32. Cho nên tiên khởi quyết là
Tôi đây suy nghĩ tỏ ra bằng lời:
33. "Mọi công việc Chúa ở đời
Tốt lành tất cả vào thời định nên
Đúng theo nhu yếu đòi liền
Ngài thời đã dựng và truyền cho ngay.
34. Nếu không được nói lời đây:
Cái kia thua kém cái này diễn ra!
Vì vào thời lúc cần là
Mọi điều tuyệt hảo cho ta khi cần.
35. Bây giờ reo lớn tiếng rằng:
Chúc khen Đấng Thánh vinh quang muôn đời.

NỖI KHỐN CỦA CON NGƯỜI

CHƯƠNG 40

1. Chúa Trời xếp đặt định rồi
Cơ cầu quá lớn con người phải mang
Nặng đè con cháu A-đam
Từ ngay lòng mẹ hạ sanh ra đời
Cho đi tiến tới mãi thời
Giã từ đất mẹ về nơi cuối cùng
2. Bảo toàn tính, sợ bên lòng
Nỗi lo lắng hậu vận đường lâm chung
3. Từ người ngồi tận cao cung
Đến người nằm bẹp tận cùng bụi tro
4. Từ người đội miện vương vua
Đến người da thú quàng qua thân mình
5. Trọn toàn lâm cảnh triền miên
Ghen tương, áy náy, hoảng kinh rợn rùng
Tranh giành, sợ chết, giận hờn
Luôn thời vật lộn diễn tuông ở đời
Trên giường nằm chút nghỉ ngơi
Giấc nồng chưa kịp, bày phơi đoạn trường.
6. Vừa khuây tưởng đã ngủ luôn
Đâu ngờ kinh khiếp diễn tuôn dần dà
Ngay trong giấc mộng bày ra
Bao là hoảng hốt trong đà chiêm bao.
Tưởng chừng đang chạy xé rào
Trước người truy nã theo sau cấp thời.
7. Giấc nồng chẳng thể đến nơi
Hoàn hồi tỉnh lại ôi thôi hão huyền!
8. Người thuờng lo lắng triền miên
Kẻ gian gấp bẩy lần liền như đây.
9. Cảm phong, dịch hạch diễn bày
Chiến tranh hạn hán đói dài phá tan.
10. Bởi vì bao kẻ ác gian
Biết bao sự dữ bày tràn ra ngay
Chính vì chúng đã diễn bày
Án kia tận tuyệt hiện nay chẳng rời.
11. Cho nên sự gì sinh sôi
Bởi do từ đất trở hồi đất đai
Sự gì do bởi trời này
Sẽ quay trở lại liền ngay về trời.

CÁC CHÂM NGÔN KHÁC

12. Mọi thất tín bất công đời
Sẽ đi đến chỗ rã rời tiêu ma
Nhưng điều thành tín vẫn là
Lưu tồn gìn giữ trải qua mọi thời.
13. Của dân, phi nghĩa ở đời
Giống như thác nước đổ rơi tràn trề
Như dòng nước ngập kéo về
Cơn dông sấm sét tứ vi bao trùm
14. Nước tràn đổ kéo theo luôn
Những viên đá lớn cũng dường cuốn trôi
Bất thần nước đã ngừng rồi
Và nên khô ráo đồng thời khắp nơi.
15. Chồi hung thủ chẳng sinh sôi
Rễ vô luân chỏm đá phơi héo tàn
16. Như cây sậy mọc tràn lan
Bên bờ suối nước chảy tràn ngập đây
Sẽ thời bị nhổ mất ngay
Trước hơn mọi thứ cỏ cây mọc kìa.
17. Lòng nhơn lớn mạnh tức thì
Giống như chính thể vườn E-đen này
Những công việc nghĩa hiện nay
Còn lưu nhớ mãi kéo dài diễn ra.
18. Thật là sung sướng bao la
Cho người dư giả bởi gia tài mình
Hay là tự túc mưu sinh
Nhưng còn sung sướng hơn liền điều đây
Là người gặp báu kho này
Sẽ đem hạnh phúc đến ngay cuộc đời.
19. Lắm con nhiều cái sinh sôi
Cũng như xây dựng thành rồi lưu danh
Nhưng còn hơn cả gấp ngàn
Bởi do người vợ khôn ngoan trong nhà.
20. Men nồng rượu ngọt tăng gia
Cõi lòng phơi phói tỏ ra lúc này
Nhưng còn kém cả thứ đây
Tình yêu bè bạn lâu dài thiết tha.
21. Tiêu, đàn, giọng hát đẩy đưa
Thêm phần tuyệt hảo mặn mà du dương
Nhưng còn vẫn kém thua luôn
Lưỡi qua tiếng hát sõi cùng dịu êm.
22. Sắc duyên đội mắt dáng duyên
Thêm phần quyến luyến cái nhìn thế nhân
Nhưng còn thua kém cả luôn
Cánh đồng ruộng lúa xanh rờn mạ gieo.
23. Thân bằng cố hữu tâm giao
Mỗi khi cần thiết có nào gần bên
Nhưng còn thua kém vợ hiền
Cạnh bên chăm sóc vận mình đảm đang
24. Anh em bạn hữu đồng hàng
Quí thay trong lúc lâm đàng khó nguy
Nhưng còn thua kém mọi bề
Còn người đức nghĩa chẳng thì nguy cơ.
25. Bạc vàng phương cách giúp cho
Bàn chân vững bước tiến vô can trường
Nhưng còn thua kém cả luôn
Kế mưu tài khéo diễn tuôn phơi bày.
26. Oai quyền sức mạnh tỏ ngay
Lòng người vững dạ coi đây kiên cường.
Nhưng còn thua kém cả luôn
Lòng tôn sợ Chúa người thường tỏ kia
Với người kính sợ Gia-vê
Chẳng lo thiếu thốn điều chi khi nào
Cũng không trông cậy vào đâu
Làm nơi nương tựa vững sao cho mình
27. Người kính sợ Chúa triền miên
Là người được phước như trên địa đàng
Còn đem sánh ví trướng loan
Chở che vượt mọi vinh quang thế trần.

THÍ CHẨN

28. Hỡi con cuộc sống làm ăn
Chớ nên dùng cách van lơn ăn mày
Thà rằng phải chết liền ngay
Hơn là khất thực ngửa tay xin rồi.
29. Kẻ đi liếc mắt mâm người
Cầu mong bố thí giúp nuôi sống mình
Cuộc đời của nó sống sinh
Chẳng cho ý nghĩa hành trình trần gian
Miệng ngon năn nỉ nài van
Đồ nhơ nghẹn họng của ăn ích gì?
Mối đau quặn ruột cho kìa
Với người hiểu biết việc chi mình làm!
30. Của ăn mày chỉ ngon lành
Với người dày dạn xin ăn ở đời
Nhưng nơi lòng họ chẳng ngơi
Giống như lò lửa chẳng ngời thúc thôi.