Sách Khởi Nguyên, chương 42-44

GIUSE GẶP CÁC ANH LẦN ĐẦU

CHƯƠNG 42

1. Gia-cóp thấy lúa bán rồi
Từ bên Ai Cập người người tuôn mua
Ông liền bảo các con qua:
"Tại sao cứ ở nhìn ra nơi này?
2. Tai ta nghe thấy nói đây:
Xứ Ai cập lúa bán ngay mọi người
Hãy đi xuống đó hỏi coi
Để đong lấy lúa cấp thời về mau
Nếu không chết đói hết nào
Cho toàn cả lũ với nhau chốn này!
3. Mười anh vâng lệnh đi ngay
Sang miền Ai Cập nhanh tay mua mì
4. Ben-gia-min út không đi
Bởi cha sợ rủi ro chi dọc đường
5. Các con Ích Diên lên đàng
Với bao người khác cùng sang xứ người
Ca-na-an hiện đương thời
Đói nghèo hoạn nạn không ngơi diễn bày
6. Giu-se quyền nắm trong tay
Chính ông bán lúa xứ này cho dân
Các anh ông đến lạy van
Sấp mình xuống đất thở than nhiều lời
7. Giu-se nhìn thấy mười người
Nhận ngay ra được đúng rồi anh ông
Nhưng luôn giả bộ người dưng
Dùng lời tàn nhẫn như không biết gì
Ông đi hạch hỏi tức thì
"Các anh đâu đến làm chi nơi này
Họ liền khúm núm thưa ngay:
"Từ Ca-na-an đến đây đong mì"
8. Giu-se thấy các anh kìa
Họ thời chưa nhận biết gì ra em
9. Ông liền nhớ đến mộng điềm
Năm xưa đã kể cho xem thấy rồi
Ông còn tiếp nói những lời
Các ngươi do thám, đi coi, thăm dò
Đến tìm những chổ hở sơ
Để rồi mai mốt đánh vô xứ này
10. Họ liền đáp trả lời ngay
"Bẩm quan tôi tớ đến đây quả thời
Chỉ mua lương thực mà thôi
Chẳng đâu dám có theo đòi điều chi
11. Chúng tôi hết thảy thuộc về
Một cha sinh hạ ra kìa trần gian
Cả mười lương thiện làm ăn
Chẳng làm do thám để săn tin nào
12. Quan liền bảo họ: không đâu!
Các ngươi đến ngó nhìn vào hở sơ
Tại đây hầu để nhảy vô
Tràn quân đánh phá thắng to chiếm quyền
13. Họ run lẩy bẩy thưa liền
Bẩm Ngài thương đoái anh em tôi hoài
Bày tôi ngài có mươi hai
Chúng tôi con cái được này sinh ra
Ca na-an đất quê nhà
Chúng tôi sinh sống với cha hàng ngày
Và còn em út hiện nay
Đứa em áp út giờ này mất tiêu
14. Giu-se còn nói lại điều:
"Chính ta đã bảo bấy nhiêu lời rồi
Các ngươi dò thám đó thôi
Để rồi tìm thấy những nơi nhẩy vào
15. Vậy nên ta thử như sau
Pha-rao sống nguyện thề nào các ngươi
Các ngươi chẳng thể thoát rồi
Trừ khi em út đến nơi chốn này
16. Hãy sai về một ai đây
Dắt em đi đến xem ngay cách nào?
Còn bao ở lại xiềng vào
Để xem sự việc có hầu phải chăng
Bằng không vua sống muôn năm!
Chúng mi là đúng đi thăm dò dàng
17. Quan sai nhốt cả khám đường
Giam cầm cấm cố cho luôn vài ngày
18. Hết ba ngày bảo họ hay
Muốn an sống hãy làm ngay theo lời
Vì ta kính sợ Chúa trời
Sẽ không lừa dối các người điều chi
19. Nếu là lương thiện vậy thì
Một người ở lại thế vì các ngươi
Chịu xiềng giam nhốt lại rồi
Các người còn lại cấp thời về ngay
Đem theo những bao lúa này
Về nhà cứu đói cho đây mọi người
20. Rồi mang em út đến nơi
Ta coi thấy rõ đúng lời các ngươi
Rồi ta tha chết mọi người
Họ đành vâng lệnh đồng thời làm mau
21. Bấy giờ họ mới trách nhau
"Khốn ta có lỗi bởi nào giết em
Nhớ khi em nó van xin
Ta thời chẳng đoái thương xem đến cùng
Nên nay ta bị hết đường
Chẳng sao gỡ nổi thoát đàng lối đâu
22. Rưu-ven lên tiếng nói sau
Thế tao đã chẳng nói mau ra rồi
Đừng nên đụng tới vào người
Đứa em bé bỏng ở đời cha thương
Chúng mày đã cứ coi thường
Hôm nay bị hỏi tội dường máu em
23. Chẳng ngờ quan đã nghe liền
Bởi vì thông dịch đứng bên chuyển lời
24. Giu-se lui hẳn ra rồi
Ông bưng mặt khóc xụt xùi phút giây
Lát sau lại trở vào đây
Truyền xiềng Si-mê-ôn ngay tức thời
Trước nơi con mắt mọi người
Đều nhìn thấy rõ việc rồi ra sao!
25. Đoạn sai đổ lúa vào bao
Nhét tiền vào đó giấu sau bao bì
Phát thêm lương thực đem đi
Gia nhân vâng lệnh thực thi cấp thời.

CON GIACÓP VỀ LẠI CANAAN

26. Chín người chất lúa đong rồi
Lên lừa, quê quán tái hồi về luôn
27. Tới nơi quán trọ dừng chơn
Một người lấy lúa bò ăn thấy rằng
Bạc tiền mình trả cho quan
Tại sao ai lại để nằm trong bao?
28. Tức thời họ hỏi lẫn nhau
Người ta trả lại bạc sao tôi này?
Rõ ràng trong bị tôi đây
Họ liền tán đảm mặt mày nhìn nhau
Và rồi họ nói như sau:
"Chúa ngài định liệu cách sao việc này
Có gì liên hệ ta ngay
Ý Ngài sẽ muốn tạo gây điều gì?"
29. Ca-na-an tiếp đường về
Anh em lui tới đến kề bên cha
Kể ra mọi việc trải qua
Để cho cha biết rõ là chuyện đây
30. Chủ quan Ai Cập xứ này
Quá ư tàn nhẫn vu ngay cho là
Tụi người do thám dò la
Đến đây nhòm ngó để mà mưu toan
31. Chúng con thưa lại với quan
Chúng tôi lương thiện chẳng làm thám quân
32. Anh em hết thảy đây luôn
Là con hiện sống vui chung một nhà
Mười hai ruột thịt cùng cha
Đứa em áp út thời đà mất tăm
Em út ở Ca-na-an
Sống vui bên cạnh ủi an cha già
33. Chủ quan xứ ấy nói ra
"Ta coi lương thiện bay qua cách nào?
Để đây một đứa xem sao
Còn bao đứa khác đem mau lúa về
Gia đình đỡ đói cấp kỳ
Rồi quay trở lại tức thì nơi đây
34. Đem theo em út đến ngay
Để ta thấy được điều này thực hư?
Hoặc là do thám thăm dò
Hay là lương thiện rõ từ trắng đen
Bấy giờ ta trả anh em
Và cho đi lại qua trên xứ này
35. Mọi điều kể hết cha hay
Rồi đi đổ lúa ra ngay xem nào
Mỗi người đều thấy trong bao
Số tiền để lại nhét vào nơi đây
Anh em cùng với cha hay
Cũng đều run sợ việc này làm sao?
36. Gia-cóp mới bảo như sau:
Chúng bay đánh mất con tao hai người
Giu-se, Si-mê-on rồi
Giờ còn Ben-gia-min thôi thế nào
Lại còn muốn bắt đi sao
Thật là mọi sự thân tao chịu đòn!"
37. Rưu-ven thưa với cha luôn
Cha đây cứ giết hai con tôi này
Nếu tôi để nó mất ngay
Vậy cha cứ để em đây đi cùng
Tôi thời bảo đảm trên đường
Sẽ đem trở lại sống thường bên cha.
38. Nhưng ông vẫn nói rằng là
Tao không cho phép bỏ nhà đi đâu
Vì anh nó đã mất nào
Còn em sót lại bên tao hàng ngày
Nếu trên đường xá rủi đây
Chúng bay đưa đẩy tao nay thân già
Vào nơi âm phủ nữa kìa
Ngậm ngùi chín suối khổ thì ai thương!

TRỞ LẠI AI CẬP VỚI BENGIAMIN

CHƯƠNG 43

1. Kìa cơn nạn đói hiện đương
Tiến lên trầm trọng khắp trong xứ này
2. Bao nhiêu bì lúa tới nay
Hết luôn tất cả ngày ngày đói liên
Cha già lo lắng nói lên
Chúng bay lại xuống mua thêm lúa mì
3. Giu-đa cất nói tức thì:
Quan ông trịnh trọng truyền đi điều này
Chớ đừng vác mặt đến đây
Nếu không dắt lại em mày tới ta.
4. Vậy giờ nếu giữ lời cha
Thì cho em út đi ra khỏi nhà
Cùng đi xuống xứ lạ xa
Để mua lương thực cho cha đem về
5. Nếu cha chẳng để em đi
Chúng con đâu dám xuống kia nữa rồi
Vì ông dặn bảo kỹ lời
Chớ đừng vác mặt các người tới đây
Nếu em không xuống nơi này
Cho ông thấy mặt em ngay cách nào
6. Cha hiền mới bảo họ sau
Tại sao lại nói khoe mau điều này
Nhà còn em út hiện nay?
Để hầu làm khổ thân đây tuổi già?
7. Anh em liền trả lời cha
Quan ông gạn hỏi nói ra rõ rành
Chẳng đâu hiểu được ý quan
Ai ngờ ông bắt đem sang em này?
8. Giu-đa thưa với cha hay:
Xin Cha cho út đi ngay muộn rồi
Chỉ còn cách thế sống thôi
Chứ không chết hết mọi người quyến gia
Chúng con cả với lẫn cha
Còn thêm cả lũ trẻ thơ nữa kìa!
9. Con xin bảo lãnh tức thì
Xin Cha đòi lại nếu đi chẳng về
Con đây bảo đảm mọi bề
Đem em trở lại sống kề bên cha
Bằng không phạm tới cha già
Suốt đời mang tội bày ra phỉnh lừa
10. Nếu không chậm trễ dây dưa
Chúng con hai chuyến đã qua về rồi
11. Bây giờ Cha mới cất lời
Vậy thời ta bảo các ngươi điều này
Hãy đem thổ sản quí đây
Đến dinh quan ngự gặp ngài biếu dâng
Mật ong, sơn dính, nhũ hương
Hạnh nhân, tràn tử, nhựa thơm đồng thời
12. Bạc tiền cầm lấy gấp đôi
Trả bù lần trước trong nơi bao mì
Chỉ vì sơ ý điều chi
Bạc còn để lại những bì lúa đây
13. Và em đó dắt đi ngay
Lên đàng đi xuống xứ này với ông
14. Xin ơn Chúa giúp chúng con
Gặp người thương đoái giúp luôn về liền
Si-mê-on, Ben-gia-min
Còn ta nếu mất con mình cũng cam.

GẶP GỠ TẠI NHÀ GIUSE

15. Anh em vật lỡi tay cầm
Kèm theo số bạc hai lần trước sau
Cùng Ben-gia-min dắt nhau
Lên đường Ai Cập đi mau kịp thời
Hầu mong trình diện quan rồi
Để mua lương thực về nuôi sống nhà
16. Giu se nhìn thấy từ xa
Bóng người em út cùng cha mẹ mình
Ở trong bọn lũ các anh
Ông truyền đầy tớ hãy nhanh dẫn vào
Anh đưa dắt họ về mau
Bữa trưa thịt nấu dọn khao tiệc mừng
Hôm nay ta dự bữa chung
Cùng vui với họ cảm thông tình người
17. Quản gia vui vẻ vâng lời
Làm theo ý chủ dẫn mời khách đi
Mọi người thinh lặng theo về
Vào nhà quan chủ Giu-se đợi chờ
18. Họ đâm lo sợ vu vơ
Phải chăng số bạc nguyên do trước rồi
Hôm nay bị điệu đi thôi
Người ta hành hạ như người mọi tôi
Sẽ làm nô lệ suốt đời
Cùng chung đàn vật tại nơi chốn này?
19. Mon men muốn biết việc đây
Hỏi người gia quản tỏ bày ra sao
Ngay nơi trước cửa ra vào
Để dò xét hỏi biết mau việc này
20. Xin ông thứ lỗi cho ngay
Bữa kia có xuống nơi đây đong mì
21. Xảy ra sự việc khi về
Đến nơi trạm nghỉ mới thì thấy thôi
Trong bao lúa có bạc rồi
Tại sao có sẵn cùng nơi lúa mì
Hôm nay cầm sẵn mang đi
Để đem trả lại hoàn chi quan ngài
22. Còn mang bạc nữa nơi tay
Để đong lương thực hôm nay mang về
Thực tình chẳng biết việc chi
Ai làm chuyện nhét bao bì chúng tôi?
23. Quản gia mới nói những lời
Các ông yên trí chớ coi bận lòng
Chúa trời của chính các ông
Cũng là Thiên Chúa gia tông dòng nòi
Đã dấu tiền bạc vào rồi
Để dành của đó cho nuôi các người
Còn tiền đã đến tới nơi
Bỏ vào kho bạc quan thời xong xuôi
Rồi ông đi đến tới nơi
Dắt Si-mê-ôn trở hồi đến cho
Anh em gặp mặt bấy giờ
Vui mừng hớn hở chan hòa với nhau
24. Ông đưa dẫn tất cả vào
Nơi nhà quan chủ ngồi sau đợi chờ
Ông đem nước rửa chân vô
Vội đi lấy cỏ để cho ngựa dùng.
25. Anh em chuẩn bị lỡi dâng
Đợi chờ quan chủ vào bàn tiệc ăn
Vì nghe truyền lệnh của quan
Dọn đồ nấu nướng tiệc bàn mở khao
26. Giu se vừa mới bước vào
Anh em dâng lỡi vật nào cầm tay
Mọi người bái phục xuống ngay
Thân mình sát đất bái ngài quan trên
27. Vấn an quan hỏi họ liền
"Thân sinh già cả anh em thế nào?
An lành mạnh khỏe ra sao?
Anh em trước nói ngài hầu mạnh luôn?
28. Họ liền vội đáp trả ông
Bẩm quan thân phụ ngài thường bình yên
29. Giu-se ngước mắt lên nhìn
Thấy em út Ben-gia-min đi cùng
Cậu em cùng mẹ của ông
Quan liền hỏi út theo đường phải không?
Rồi quan cất tiếng nói luôn
Cầu xin Thiên Chúa thương con mọi bề!
30. Đoạn ông đã vội vã đi
Ra ngoài đỡ thấy cảnh bi tạm thời!
Bởi vì tim ruột trong người
Sôi lên lửa bỏng bồi hồi vì em
Muốn oà to tiếng khóc lên
Ông vào phòng kín khóc liền tại đây.
31. Một lát rửa mặt ra ngay
Cầm mình truyền lệnh bữa này dọn lên
32. Người ta dọn tiệc bàn riêng
Cho ông, cho họ cùng liền cho dân
Bởi người ai cập chẳng ăn
Chung người Do thái đồng bàn khi nao
Coi đây nhờm tởm biết bao
Chẳng ai đâu dám lỗi vào thói quen!
33. Anh em ngồi trước quan trên
Cứ theo thứ tự anh em theo ngồi
Anh hai, ba... em út rồi
Mọi người kinh ngạc đồng thời ngó nhau
34. Quan trên chia sẻ thêm vào
Phần ăn Ben-gia-min nào gấp năm
Sánh chung với các khẩu phần
Của anh em khác rõ rành nhiều hơn
Anh em cùng với quan luôn
Chung vui bàn tiệc vẹn tròn no say.

BỬU BỐI TRONG BAO BENGIAMIN

CHƯƠNG 44

1. Quan truyền cho quản gia ngay
Anh cho lương thực vào đầy các bao
Tùy người chở được ngần nào
Lại đem số bạc dấu mau vào rồi
Còn riêng với chiếc bửu bôi
Đặt bao em út xong thời để yên
Và chung với cả bạc tiền
Quản gia hoàn tất lệnh trên dạy rồi
2. Bình minh ló rạng chân trời
Họ liền được phép mời người ra đi
Với cùng lừa ngựa trở về
Nhắm đàng bản xứ hướng quê hương mình
3. Họ vừa ra khỏi cổng thành
Giu-se truyền bảo gia nhân lên đàng
Chạy theo, đuổi kịp giữa đường
Dừng chân bảo họ: các ông làm gì
Đền ơn đáp nghĩa điều chi
Cho nào quan chủ tức thì điều đây
4. Bửu bôi, báu vật hàng ngày
Chủ ông uống nước, giải bày chiêm bao
Các ông sao nỡ lòng nào
Làm điều trái nghịch cho hầu chủ tôi?
5. Gia nhân đã đuổi kịp rồi
Và liền bảo họ những lời dặn trên
6. Anh em đáp trả ngay liền
"Sao quan ngài lại nói lên điều này
Thật là quái gỡ quá thay
Bày tôi đâu dám việc đây đã làm
7. Bạc trong bao thấy Ca-nan
Chúng tôi cùng lấy đem sang trả ngài
Vậy sao lở chúng tôi đây
Lại ăn cắp bạc vàng này hay sao?
8. Ai trong bọn chúng tôi nào
Tìm ra cho thấy trong bao vật gì
Thì xin cứ giết nó đi
Chúng tôi còn lại xin thề làm tôi
9. Gia nhân mới bảo được rồi
Các ông đã nói nhận lời tìm mau
Vật trong bao bị người nào
Tức thời bắt lại đem vào làm tôi
Còn ai vô tội trở hồi
Về nơi quê quán êm xuôi an bình
10. Mọi người bỏ vội xuống liền
Mở bao ra để coi xem tìm tòi
11. Gia nhân lục xoát mọi người
Từ trên xuống dưới, anh rồi đến em
Bửu bôi tìm thấy ngay liền
Nằm trong bao bị cậu em út này
12. Anh em xé áo mình ngay
Chất đồ lên ngựa liền quay trở hồi
Vào thành đến với quan rồi
Hầu xin tạ tội van lời thứ dung
13. Giu-đa dẫn lộ lui đường
Anh em trở lại hiện trường nhà quan
Thấy quan lớn vẫn còn đang
Đứng yên tại chỗ hành lang nơi nhà
Anh em sấp mặt từ xa
Xin quan xá tội, van tha lỗi lầm
14. Quan liền mới họi họ rằng:
Điều gì nên vậy việc làm các ngươi
Các ngươi chẳng biết ta thời
Một tay chiêm bốc cao vời đó sao?
15. Giu-đa mới vội thưa vào
Chúng tôi chẳng thể nói nào với quan
Nói sao bào chữa được chăng
Khi Thiên Chúa đã bày trương tội rồi
Chúng tôi kẻ giữ bửu bôi
Tất làm nô lệ suốt đời cho ông
16. Quan liền cất tiếng nói không!
Việc kia quái gở ta luôn chẳng làm
Kẻ nào bị bắt quả tang
Bửu bôi trong bị thời mang tội này
Những ai chẳng vướng tội đây
Bình an tiếp tục mau quay trở về
17. Giu-đa đi đến gần kề
Tỏ lời năn nỉ, Giu-se quan rồi
Xin Quan xá lỗi cho tôi
Vui lòng chấp nhận đôi lời thấu tai
Xin Ngài nén giận tôi này
Vì vua nhân hậu thời ngài giống y
18. Ngài truyền hỏi tớ tôi kìa
"Cha và em út bây giờ ra sao?
19. Chúng tôi thưa với ngài sau:
Còn cha già cả với nào em đây
Nó sinh sau chót ra này
Là con út mẹ, một bày hai con
Anh nó đã khuất không còn
Chỉ còn một đứa út luôn thôi mà
Là niềm vui thú cha già
Hàng ngày quanh quẩn bên cha giải sầu
20. Ngài còn truyền dậy như sau:
"Hãy đem em xuống mau nào cho ta
21. Chúng tôi thưa với ngài là
Đứa em không thể rời cha được này
Nó rời cha chết mất ngay
Bởi ngài thương mến em ngày lẫn đêm
22. Vì quan truyền lệnh cho liền
"Nếu em út chẳng dắt kèm sang ngay
Các ngươi đừng vác mặt mày
Đến nơi đất nước của ngài hiện nay
23. Khi về đến đất quê ngay
Đem trình với nô bộc ngài chuyện đây
Chính ngài cha chúng tôi này
Cho ngài thấy rõ biết ngay mọi điều
24. Sau ngài lại bảo đi mau
Xuống Ai cập vội mua nào lương ăn
25. Chúng tôi đã thưa ngài rằng
Chúng con chẳng dám đi sang gặp rồi
Bởi vì chẳng thể đến nơi
Chốn quan ngự trị em thời chẳng đi
26. Nô bộc ngài nói tức thì
Vợ ta sinh hạ ra kia hai người
27. Một đem đi mất tiêu rồi
Chắc em đã biến thành mồi thức ăn
Nên giờ chẳng thấy hơi tăm
Nó đâu trở lại về gần bên ta
28. Nếu nay đem út đi xa
Sang bên xứ lạ trải qua nơi này
Rủi ro đường sá hôm mai
Các ngươi sẽ dẫn tao đây tuổi già
Đầu râu tóc đã bạc phơ
Họa ôm chín suối đó kìa làm sao?
29. Bây giờ trở lại với nào
Người nô bộc của Ngài lâu mong chờ
Đứa con hứa dắt về cho
Vì hai mạng đó chan hòa mến thương
30. Nếu ông không thấy con luôn
Chắc là sẽ chết hết đường sống thôi
Và đây các tớ ngài thời
Dẫn đưa thân phụ chúng tôi là người
Nô bộc của chính ngài rồi
Tới nơi âm phủ ngậm ngùi chốn đây!