TỪ VỰNG THẦN HỌC ĐỐI CHIẾU VI

 

Từ vựng thần học đối chiếu Anh – Nho

 

Trích dẫn từ

 

神學辭典 - Thần học từ điển - Theological dictionary

輔仁神學著作編譯會 - Phụ Nhân Thần học trứ tác biên dịch hội - Fu Jen Theological Publications Association

2012

Kuangchi Cultural Group, Taipei, Taiwan

 

 

Đây chỉ là một bảng từ đối chiếu, không phải là từ điển giải nghĩa. Phần chữ Nho là cách dịch của anh em Ki-tô giáo Trung Hoa tại Đài Bắc, Đài Loan, mà trong bảng từ này được phiên âm theo cách đọc chữ Nho của người Việt.

 

Có mấy điểm :

 

- Những từ ngữ có liên quan đến những tên riêng phương Tây, mà anh em Ki-tô giáo Trung Hoa chỉ phiên âm theo cách đọc của họ, nếu lại được phiên âm lần thứ hai sang âm Nho thì một là xa lạ với âm gốc trong tiếng phương Tây, hai là từ ngữ đó khi đối chiếu Anh – Nho hoàn toàn không thêm bất cứ thông tin gì mới. Thí dụ : từ ngữ Anh là waldenses có từ ngữ Nho đối chiếu là 瓦耳德斯派 , nếu từ ngữ Nho này đem phiên sang âm Nho là ngõa-nhĩ-đức-tư phái (thậm chí nếu có “dịch” là “waldens phái”), thì cũng không đem lại bất kì thông tin gì nếu không có phần giải nghĩa.

 

- Những từ ngữ tương tự từ ngữ trên được trích riêng nhưng đối chiếu ngược lại : Nho – Anh, nhằm giúp dễ tra cứu khi gặp từ ngữ chữ Nho đó.

 

- Các từ ngữ theo mẫu tự latin đều không viết hoa.

 

Bùi Ngọc Hiển giới thiệu và phiên âm Nho

 

Kì 6 :

 

 

 

obedience	服從	phục tùng
obedience, vow of	服從願	phục tùng nguyện
object	客體	khách thể
office	公職	công thức
old catholic church	老派天主教會	lão phái thiên chúa giáo hội
old testament	舊約	cựu ước
old testament theology	舊約神學	cựu ước thần học
omnipotence	全能	toàn năng
omnipresence	全在	toàn tại
omniscience	全知	toàn tri
ontological argument	存有論證	tồn hữu luận chứng
ontology	存有論	tồn hữu luận
option, fundamental	基本抉擇	cơ bản quyết trạch
order, religious	修會	tu hội
order, sacrament of holy	聖秩聖事	thánh trật thánh sự
ordination	授聖職禮	thụ thánh chức lễ
original righteousness	原始正義	nguyên thủy chính nghĩa
original sin	原罪	nguyên tội
original sin, theology of	原罪神學	nguyên tội thần học
orthodox church	東正教會	đông chính giáo hội
orthodoxy	正統信仰	chính thống tín ngưỡng
orthopraxis	正統實踐	chính thống thật tiễn
pagan	教外人	giáo ngoại nhân
panentheism	萬有在神論	vạn hữu tại thần luận
pantheism	泛神論	phiếm thần luận
papacy	教宗職	giáo tông chức
parable	比喻	tỉ dụ
paraclete	護衛者	hộ vệ giả
paradigm	思想典範	tư tưởng điển phạm
paradise	樂園	lạc viên
parish	堂區	đường khu
parousia	基督來臨	cristo (cơ-đốc) lai lâm
paschal mystery	逾越奧蹟	du việt áo tích
passion and death of jesus christ	耶穌基督受難聖死	yesu cristo (da-tô cơ-đốc) thụ nạn thánh tử
passover	逾越	du việt
pastor	主任司鐸	chủ nhiệm tư đạc
pastoral ministry	牧靈職務	mục linh chức vụ
pastoral theology	牧靈神學	mục linh thần học
patriarch	宗主教	tông chủ giáo
patripassianism	聖父受難說	thánh phụ thụ nạn thuyết
patrology	教父學	thần phụ học
pauline privilege	保祿特權	paulus (bảo-lộc) đặc quyền
pauline theology	保祿神學	paulus (bảo-lộc) thần học
peace	和平	hòa bình
penance, sacrament of	告解聖事	cáo giải thánh sự
pentecost	聖神降臨節	thánh thần giáng lâm tiết
pentecostalism	五旬教派	ngũ tuần giáo phái
people of god	天主子民	thiên chúa tử dân
perichoresis	互相寓居	hỗ tương ngụ cư
persecution, religious	教難	giáo nạn
person	位格	vị cách
personal sin	本罪	bản tội
personalism	位格思想	vị cách tư tưởng
petrine privilege	伯多祿特權	petrus (bá-đa-lộc) đặc quyền
phenomenology	現象學	hiện tượng học
phenomenology of religion	宗教現象學	tông giáo hiện tượng học
philosophy	哲學	triết học
philosophy of religion	宗教哲學	tông giáo triết học
philosophy, chinese	中國哲學	trung quốc triết học
philosophy, christian	基督徒哲學	cristo (cơ-đốc) đồ triết học
philosophy, transcendental	先驗哲學	tiên nghiệm triết học
philosophy, western	西方哲學	tây phương triết học
pietism	虔信派	kiền tín phái
pilgimage	朝聖	triều thánh
plan of salvation	救恩計畫	cứu ân kế hoạch
pluralism	多元論	đa nguyên luận
pneumatology	聖神論	thánh thần luận
political theology	政治神學	chính trị thần học
polyandry	一妻多夫制	nhất thê đa phu chế
polygamy	多偶制	đa ngẫu chế
polygenism	多偶論	đa ngẫu luận
polygyny	一夫多妻制	nhất phu đa thê chế
polytheism	多神論	đa thần luận
pontificate	教宗任期	giáo tông nhiệm kì
pope	教宗	giáo tông
popular religion	民間宗教	dân gian tông giáo
positive theology	實證神學	thật chứng thần học
positivism	實證主義	thật chứng chủ nghĩa
possession, diabolical	附魔	phụ ma
potency	潛能	tiềm năng
potency, obediential	服從潛能	phục tùng tiềm năng
poverty, vow of	貧窮顧	bần cùng nguyện
practical theology	實踐神學	thật tiễn thần học
pragmatism	實用主義	thật dụng chủ nghĩa
praxis	實踐	thật tiễn
prayer	祁壽	kì đảo
pre-existence	先存	tiên tồn
preaching	宣道	tuyên đạo
preaching ministry	宜道職務	tuyên đạo chức vụ
preamble of faith	信仰的准備條件	tín ngưỡng đích chuẩn bị điều kiện
precept of the church	教會法規	giáo hội pháp quy
predestinarianism	預定論	dự định luận
predestination	預定	dự định
presbyterian church	長老教會	trưởng lão giáo hội
presence	臨在	lâm tại
priest	司鐸	tư đạc
priest	司祭	tư tế
priesthood of christ	基督司祭職	cristo (cơ-đốc) tư tế chức
priesthood, common	普通司祭職	phổ thông tư tế chức
priesthood, ordained	公務司祭職	công vụ tư tế chức
primacy	首席權	thủ tịch quyền
primitive church	初期教會	sơ kì giáo hội
primitive religion	原始宗教	nguyên thủy tông giáo
primitive revelation	原始啟示	nguyên thủy khải thị
primordial sacrament	原始聖事	nguyên thủy thánh sự
principle	始元	thủy nguyên
principle	原理	nguyên lí
principle	原則	nguyên tắc
principle of subsidiarity	輔助原則	phụ trợ nguyên tắc
private revelation	私人啟示	tư nhân khải thị
privilege, pauline	保祿特權	paulus (bảo-lộc) đặc quyền
privilege, petrine	伯多祿特權	petrus (bá-đa-lộc) đặc quyền
process theology	過程神學	quá trình thần học
procession	生發	sinh phát
profession of faith	宣布信仰	tuyên bố tín ngưỡng
progress	進步	tiến bộ
promise	許諾	hứa nặc
propagation of the faith	信仰傳播	tín ngưỡng truyền bá
property	財產	tài sản
prophecy	預言	dự ngôn
prophet	先知	tiên tri
proportionalism	相稱主義	tương xứng chủ nghĩa
protestant church	基督教	cristo (cơ-đốc) giáo
protestant theology	基督教神學	cristo (cơ-đốc) giáo thần học
protestantism	基督教的思想與生活	cristo (cơ-đốc) giáo đích tư tưởng dữ sinh hoạt
protology	創世論	sáng thế luận
providence	天祐	thiên hựu
punishment, eternal	永罰	vĩnh phạt
punishment, temporal	暫罰	tạm phạt
purgatory	煉獄	luyện ngục
puritanism	清教派	thanh giáo phái
quality of live	生活品質	sinh hoạt phẩm chất
quietism	寂靜主義	tịch tĩnh chủ nghĩa
rationalism	理性主義	lí tính chủ nghĩa
reality	實在界	thật tại giới
real presence	真實臨在	chân thật lâm tại
reason and faith	理性與信仰	lí tính dữ tín ngưỡng
rebirth	再生	tái sinh
rebirth	重生	trùng sinh
rebirth	再成肉身	tái thành nhục thân
recapitulation	總歸於基督	tổng quy ư cristo (cơ-đốc)
reconciliation, sacrament of	和好聖事	hòa hảo thánh sự
redeemer	贖世主	thục thế chúa
redemption	救贖	cứu thục
re-evangelization	再傳播福音	tái truyền bá phúc âm
re-evangelization	再褔傳	tái phúc truyền
reflection, theological	神學反省	thần học phản tỉnh
reformation	宗教改革	tông giáo cải cách
reformed church	改革宗教會	cải cách tông giáo hội
regeneration	重生	trùng sinh
reification	物化	vật hóa
re-incarnation	再生	tái sinh
re-incarnation	再成肉身	tái thành nhục thân
relation	關係	quan hệ
relativism	相對主義	tương đối chủ nghĩa
relic	聖徒移物	thánh đồ di vật
religion	宗教	tông giáo
religion, comparative	比較宗教學	tỉ hiệu tông giáo học
religion, critique of	宗教批判	tông giáo phê phán
religion, history of	宗教史	tông giáo sử
religion, jewish	猶太宗教	do-thái tông giáo
religion, natural	自然宗教	tự nhiên tông giáo
religion, non-christian	非基督宗教	phi cristo (cơ-đốc) tông giáo
religion, phenomenology of	宗教現象學	tông giáo hiện tượng học
religion, philosophy of	宗教哲學	tông giáo triết học
religion, popular	民間宗教	dân gian tông giáo
religion, primitive	原始宗教	nguyên thủy tông giáo
religion’ psychology of	宗教心理學	tông giáo tâm lí học
religion, revealed	啟示宗教	khải thị tông giáo
religion, sociology of	宗教社會學	tông giáo xã hội học
religion, taoist	道教	đạo giáo
religion, theology of	宗教神學	tông giáo thần học
religious act	宗教行為	tông giáo hành vi
religious experience	宗教經驗	tông giáo kinh nghiệm
religious freedom	宗教自由	tông giáo tự do
religious life	修會生活	tu hội sinh hoạt
religious order	修會	tu hội
religious tolerance	宗教容忍	tông giáo dung nhẫn
religious vocation	聖召	thánh triệu
renaissance	文藝復興	văn nghệ phục hưng
renewal, charismatic	神恩復興運動	thần ân phục hưng vận động
repentance	悔改	hối cải
representation	現代化	hiện đại hóa
resurrection of christ	基督復活	cristo (cơ-đốc) phục hoạt
resurrection of the dead	死人復活	tử nhân phục hoạt
retribution	報應	báo ứng
revealed religion	啟示宗教	khải thị tông giáo
revealed truth	啟示真理	khải thị chân lí
revelation	啟示	khải thị
revelation, divine	天主的啟示	thiên chúa đích khải thị
revelation, natural	自然啟示	tự nhiên khải thị
revelation, primitive	原始啟示	nguyên thủy khải thị
revelation, private	私人啟示	tư nhân khải thị
revelation, theology of	啟示神學	khải thị thần học
right, human	人權	nhân quyền
righteousness, original	原始正義	nguyên thủy chính nghĩa
rite	儀式	nghi thức
roman catholic church	羅馬天主教會	roma (la-mã) thiên chúa giáo hội
roman catholic church	羅馬公教會	roma (la-mã) công giáo hội
rosary	玫瑰經	mai khôi kinh
rubric	禮規	lễ quy
rule of faith	信仰準則	tín ngưỡng chuẩn tắc