TỪ VỰNG THẦN HỌC ĐỐI CHIẾU (NHO - ANH)

 

Từ vựng thần học đối chiếu Nho – Anh

 

Trích dẫn từ

 

神學辭典 - Thần học từ điển - Theological dictionary

輔仁神學著作編譯會 - Phụ Nhân Thần học trứ tác biên dịch hội - Fu Jen Theological Publications Association

2012

Kuangchi Cultural Group, Taipei, Taiwan

 

 

Đây chỉ là một bảng từ đối chiếu, không phải là từ điển giải nghĩa. Phần chữ Nho là cách dịch của anh em Ki-tô giáo Trung Hoa tại Đài Bắc, Đài Loan, mà trong bảng từ này được phiên âm theo cách đọc chữ Nho của người Việt.

 

Có mấy điểm :

 

- Những từ ngữ có liên quan đến những tên riêng phương Tây, mà anh em Ki-tô giáo Trung Hoa chỉ phiên âm theo cách đọc của họ, nếu lại được phiên âm lần thứ hai sang âm Nho thì một là xa lạ với âm gốc trong tiếng phương Tây, hai là từ ngữ đó khi đối chiếu Anh – Nho hoàn toàn không thêm bất cứ thông tin gì mới. Thí dụ : từ ngữ Anh là waldenses có từ ngữ Nho đối chiếu là 瓦耳德斯派 , nếu từ ngữ Nho này đem phiên sang âm Nho là ngõa-nhĩ-đức-tư phái (thậm chí nếu có “dịch” là “waldens phái”), thì cũng không đem lại bất kì thông tin gì nếu không có phần giải nghĩa.

 

- Những từ ngữ tương tự từ ngữ trên được trích riêng nhưng đối chiếu ngược lại : Nho – Anh, nhằm giúp dễ tra cứu khi gặp từ ngữ chữ Nho đó.

 

- Các từ ngữ theo mẫu tự latin đều không viết hoa.

 

Bùi Ngọc Hiển giới thiệu và phiên âm Nho

 

Kì 9 : Đối chiếu từ ngữ Nho – Anh với những từ ngữ có liên quan đến những tên riêng phương Tây

 

Thứ tự trong bảng : chữ đầu tiên mỗi từ ngữ xếp theo thứ tự 214 bộ thủ chữ Nho ; nếu các chữ đầu tiên thuộc cùng một bộ thủ, thì lại được xếp theo số nét của những chữ đó.

 

 

亞勒比根派	albigen (á-lặc-bỉ-căn) phái	albigenses
亞大納修信經	athanasio (á-đại-nạp-tu) tín kinh	athanasian creed
亞歷山大學派	alexandre (á-lịch-san-đại) học phái	alexandre, school of
亞洲神學	á châu thần học	theology, asian
亞略主義	arian (á-lược) chủ nghĩa	arianism
亞當	adam (á-đang)	adam
亞里斯多德主義	aristotles (á-lí-tư-đa-đức) chủ nghĩa	aristotelianism
以色列	israel (dĩ-sắc-liệt)	israel
伊斯蘭教	islan (y-tư-lan) giáo	islam
伊斯蘭教神學	islan (y-tư-lan) giáo thần học	islamic theology
伯多祿特權	petrus (bá-đa-lộc) đặc quyền	petrine privilege
佛羅倫斯大公會議	florence (phật-la-luân-tư) đại công hội nghị	council of florence
保祿特權	paulus (bảo-lộc) đặc quyền	pauline privilege
保祿神學	paulus (bảo-lộc) thần học	pauline theology
優提克斯主義	eutichi (ưu-đề-khắc-tư) chủ nghĩa	eutychianism
加利剛主義	gallican (ca-lị-cang) chủ nghĩa	gallicanism
加爾文主義	calvin (ca-nhĩ-văn) chủ nghĩa	calvinism
加爾文教會	calvin (ca-nhĩ-văn) giáo hội	church, calvinist
加采東大公會議	calcedon (ca-thái-đông) đại công hội nghị	council of chalcedon
印度教	hindu (ấn-độ) giáo	hinduism
印度神學	indu (ấn-độ) thần học	indian theology
厄娃	eva (ách-oa)	eve
厄弗所大公會議	ephesus (ách-phất-sở) đại công hội nghị	council of ephesus
反基督	phản cristo (cơ-đốc)	antichrist
反閃族主義	phản sem (thiểm) tộc chủ nghĩa	antisemitism
君士坦丁堡大公會議	consatntinople (quân-sĩ-thản-đinh-bảo) đại công hội nghị	council of constantinople
圖騰崇拜	totem (đồ-đằng) sùng bái	totemism
基督	cristo (cơ-đốc)	christ
基督下降冥府	cristo (cơ-đốc) hạ giáng minh phủ	hell, descent of christ into
基督信仰中的價值	cristo (cơ-đốc) tín ngưỡng trung đích giá trị	christian value
基督化	cristo (cơ-đốc) hóa	christianization
基督升天	cristo (cơ-đốc) thăng thiên	ascension of christ
基督司祭職	cristo (cơ-đốc) tư tế chức	priesthood of christ
基督宗教	cristo (cơ-đốc) tông giáo	christianity
基督寶血	cristo (cơ-đốc) bửu huyết	blood of christ
基督徒人學	cristo (cơ-đốc) đồ nhân học	anthropology, christian
基督徒人學	cristo (cơ-đốc) đồ nhân học	christian anthropology
基督徒倫理生活	cristo (cơ-đốc) đồ luân lí sinh hoạt	life, christian moral
基督徒召喚	cristo (cơ-đốc) đồ triệu hoán	christian vocation
基督徒合一	cristo (cơ-đốc) đồ hợp nhất	christian unity
基督徒哲學	cristo (cơ-đốc) đồ triết học	christian philosophy
基督徒生活	cristo (cơ-đốc) đồ sinh hoạt	life, christian
基督徒神學	cristo (cơ-đốc) đồ thần học	christian theology
基督教	cristo (cơ-đốc) giáo	church, protestant
基督演化	cristo (cơ-đốc) diễn hóa	christogenesis
基督為中心說	cristo (cơ-đốc) vi trung tâm thuyết	christocentrism
基督的祭獻	cristo (cơ-đốc) đích tế hiến	sacrifice of christ
基督與其他宗教	cristo (cơ-đốc) dữ kì tha tông giáo	christ and religions
基督論	cristo (cơ-đốc) luận	christology
基督身體	cristo (cơ-đốc) thân thể	body of christ
多瑪斯學派	thomas (đa-mã-tư) học phái	thomism
多瑪斯神學	thomas (đa-mã-tư) thần học	theology, thomistic
多那特主義	donate (đa-na-đặc) chủ nghĩa	donatism
奈斯多利派	nestori (nại-tư-đa-lị) phái	nestorianism
奧力振主義	origen (áo-lực-chấn) chủ nghĩa	origenism
奧古斯丁主義	augustin (áo-cổ-tư-đinh) chủ nghĩa	augustinianism
安提約基學派	antioch (an-đề-ước-cơ) học phái	antioch, school of
尼西亞大公會議	nicea (ni-tây-á) đại công hội nghị	council of nicaea
巴依烏斯主義	baian (ba-y-ô-tư) chủ nghĩa	baianism
康士坦斯大公會議	constance (khang-sĩ-thản-tư) đại công hội nghị	council of constance
彌撒	mi-sa (mi-tát)	holy mass
彌撒聖祭	misa  (mi-tát) thánh tế	sacrifice of the mass
思高學派	scot (tư-cao) học phái	scotism
拉丁教父	latin (lạp-đinh) giáo phụ	latin father
拉丁美洲神學	latin (lạp-đinh) mĩ châu thần học	latin american theology
拉特朗大公會議	lateran (lạp-đặc-lãng) đại công hội nghị	council of lateran
拜占庭神學	bizantin (bái-chiêm-đình) thần học	byzantine theology
摩尼教	mani (ma-ni) giáo	manichaeism
摩里納學派	molina (ma-lí-nạp) học phái	molinism
撒彈	sa-tan (tát-đàn)	satan
斯多亞主義	stoic (tư-đa-á) chủ nghĩa	stoicism
新柏拉圖主義	tân plato chủ nghĩa	neo-platonism
方濟神學	francis (phương-tế) thần học	theology, franciscan
曼達教	mandae (man-đạt) giáo	mandaeism
柏拉圖主義	plato (bá-lạp-đồ) chủ nghĩa	platonism
梵蒂岡大公會議	vatican (phạn-đế-cang) đại công hội nghị	council of vatican
楊森主義	jansen (dương-sâm) chủ nghĩa	jansenism
歐洲神學	âu châu thần học	theology, european
烏托邦	utopia (ô-thác-bang)	utopia
無名基督徒	vô danh cristo (cơ-đốc) đồ	anonymous christians
熙雍主義	zion (hi-ung) chủ nghĩa	zionism
特利騰大公會議	trident (đặc-lị-đằng) đại công hội nghị	council of trent
猶太神學	do-thái thần học	theology, jewish
瓦耳德斯派	waldens (ngõa-nhĩ-đức-tư) phái	waldenses
白拉奇主義	pelagi (bá-lạp-kì) chủ nghĩa	pelagianism
納匝肋人耶穌	nazare (nạp-táp-lặc) nhân yesu (da-tô)	jesus of nazareth
維也諾大公會議	vienne (duy-dã-nặc) đại công hội nghị	council of vienne
羅馬公教會	roma (la-mã) công giáo hội	roman catholic church
羅馬天主教會	roma (la-mã) thiên chúa giáo hội	roman catholic church
耶和華	yahowe (da-hòa-hoa)	yehowah
耶穌	yesu (da-tô)	jesus
耶穌受洗	ye-su (da-tô) thụ tẩy	baptism of jesus
耶穌基督	yesu cristo (da-tô cơ-đốc)	jesus christ
耶穌基督受難聖死	yesu cristo (da-tô cơ-đốc) thụ nạn thánh tử	passion and death of jesus christ
艾俾歐尼派	ebioni (ngải-tỉ-âu-ni) phái	ebionites
若望神學	yo-han (nhược-vọng) thần học	johannine theology
菲律賓神學	philippines (phi-luật-tân) thần học	filipino theology
蒙丹派	montan (mông-đan) phái	montanism
薩培里派	sabelli (tát-bồi-lí) phái	sabellianism
蘇亞雷斯主義	suarez (tô-á-lôi-tư) chủ nghĩa	suarezianism
蘇亞雷斯學派	suarez (tô-á-lôi-tư) học phái	suarezianism
諾斯底主義	gnotic (nặc-tư-để) chủ nghĩa	gnosticism
路德會	luther (lộ-đức) hội	lutheran church
辣彼神學	rabbi (lạt-bỉ) thần học	rabbinical theology
辣比神學	rabbi (lạt bỉ) thần học	rabbinical theology
拉比神學	rabbi (lạp-bỉ) thần học	rabbinical theology
里昂大公會議	lyon (lí-ngang) đại công hội nghị	council of lyons
閃族主義	sem (thiểm) tộc chủ nghĩa	semitism
阿波林主義	apollin (a-ba-lâm) chủ nghĩa	apollinarianism
雅威	yawe (nhã-uy)	yahweh
非基督宗教	phi cristo (cơ-đốc) tông giáo	non-christian religion
非基督宗教神學	phi cristo (cơ-đốc) tông giáo thần học	non-christian religion
非洲神學	phi châu thần học	theology, african
馬克思主義	marx (mã-khắc-tư) chủ nghĩa	marxism
馬克思社會分析	marx (mã-khắc-tư) xã hội phân tích	marxist social analysis
馬克思社會分析	marx (mã-khắc-tư) xã hội phân tích	marxist analysis
馬西翁主義	marcion (mã-tây-ông) chủ nghĩa	marcionism
默西亞	messiah (mặc-tây-á)	messiah